5 (nùmer)

Da Wikipedia.

Jump to navigation Jump to search

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn

(S 't î drē a serchèr minga al nùmer 5, mo invéci 'l an 5, 't ê da 'ndèr chè)

Al 5 (sinc, cinque in itagliàn, quinque in latèin) 'l è al nùmer naturêl ( $\mathbb {N}$ ) ch'al seguìs al 4 (quater) e 'l vin prìma dal 6 (sē). In dla numerasiòun di romàṅ antîg 'l era scrìt V. In dla numerasiòun ordinèla al tóś al quint post.

Proprietê matemàtichi

Egli óri sinc pasèdi mìa da dimòndi in 'n arlòj ed na vècia stasiòun di tréno.

Sinc mulèti da destènder impichèdi a la corda.

Al sinc in di quàter sèm dal cherti da śughèr.

Un dêd col sinc da léśer in dla ghigna in sìma.

Al 5 'l è al ters nùmer prìm ed tùta la séri ch'a s cata in di nùmer naturêl, vgnènd dòp dal 2 e dal 3. A gh'seguìs al nùmer 7:

2,3,5,7,11,13,17,19,23,29,31,37,41,43,47,53,59,61,67,71,\dots

^[1]

'L è 'n nùmer prìm ed Fermat, $5=2^{2^{1}}+1$ , e 'l fa pêrt dla sequàinsa di fatōr prìm ed Fermat:

3,5,17,257,641,65537,114689,274177,319489,974849,2424833,\dots

^[2]

'L è 'l prìm nùmer prìm sicûr, tachènd la só séri:

5,7,11,23,47,59,83,107,167,179,227,263,347,359,383,467,479,\dots

^[3]

'L è 'l ters nùmer dla séri di nùmer prìm ed Sophie Germain:

2,3,5,11,23,29,41,53,83,89,113,131,173,179,191,233,239,251,\dots

^[4]

'L è 'l secònd nùmer dla séri di nùmer prìm 'd Eisenstein:

2,5,11,17,23,29,41,47,53,59,71,83,89,101,107,113,131,137,149,\dots

^[5]

'L è 'l quìnt nùmer edla sucesiòun ed Fibonacci, dôp dal 3. Difât i só prìm nùmer, in sequàinsa, egl'ìn:

1,1,2,3,5,8,13,21,34,55,89,144,233,377,610,987,1597,2584,\dots

^[6]

'L è 'l secònd elemèint dla sucesiòun di nùmer pentagonêl, gnend dôp edl 1:

1,5,12,22,35,51,70,92,117,145,176,210,247,287,330,376,425,\dots

^[7]

Pentagonal number 22 as sum of gnomons.svg

'L è 'l secònd elemèint edla sucesiòun di nùmer quadrê saintrê:

1,5,13,25,41,61,85,113,145,181,221,265,313,365,421,481,545,\dots

^[8]

'L è 'l secònd nùmer dla séri di nùmer piramidêl quadrê:

1,5,14,30,55,91,140,204,285,385,506,650,819,1015,1240,1496,1785,\dots

^[9]

Square pyramidal number.svg

'L è 'l secònd dla séri di nùmer pentatópic:

1,5,15,35,70,126,210,330,495,715,1001,1365,1820,2380,3060,3876,\dots

^[10]

Pentatope of 70 spheres animation.gif

'L è 'l prìm edla séri di nùmer congruèint:

5,6,7,13,14,15,20,21,22,23,24,28,29,30,31,34,37,38,39,41,45,46,47,\dots

^[11]

'L è 'l quêrt nùmer edla séri 'd Catalan:

1,1,2,5,14,42,132,429,1430,4862,16796,58786,208012,742900,2674440,\dots

^[12]

'L è 'l quìnt edla séri di nùmer idònev:

1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,12,13,15,16,18,21,22,24,25,28,30,33,37,40,42,\dots

^[13]

'L è 'l secònd nùmer dla séri di quī mia tucàbil, dôp dal 2:

2,5,52,88,96,120,124,146,162,188,206,210,216,238,246,248,262,268,276,\dots

^[14]

'L è 'l quìnt nùmer da mêś a la séri 'd quī 'd Harshad in dla bêś 10:

1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,12,18,20,21,24,27,30,36,40,42,45,48,50,54,60,63,\dots

^[15]

Al nùmer 5 in dla giumetrìa

Al polìgon ch'al gh'à sinc cô in dal só perìmeter 'l è al pentàgon.

La figùra piàna dal pentàgon regulêr.
Un pentàgon iregulêr convês.
Un pentàgon iregulêr cónchev.
Un pentàgon equilaterêl.
Un pentàgon iregulêr cumplês.
Un peintagràma regulêr.

Al poliéder ch'al gh'à sinc faci in dal só estèren 'l è al pentaéder.

Un pentaéder fât a piràmid cun la bêś quèdra.
Na piràmid qvèdra oblìqva.
Un pentaéder fât a forma 'd priśma triangulêr.

Al nùmer 5 in dla chìmica

Al 5 'l è al nùm'r atómic dal bôr (B).

Al schéma disgnê edl àtom dal bôr.

I sìmbol dal nùmer 5

In dla śmórfia 'd Nàpol

In dla śmórfia, al nùmer 5 al vōl dìr "la màṅ" (’a mana in napulitàṅ, la mano in itagliàṅ).

Vóś lighèdi

Èter progêt

Wikimedia Commons contiene file multimediali su 5 (nùmer)
Wikizionario contiene la voce di dizionario «5 (nùmer)»

Colegamèint estèren

(EN) La sequèinsa OEIS A000040 di nùmer prìm in dla réda.
(IT) La vóś in sìm'a 'l Vucabulàri Treccani.
(IT) D'indû a deśvìn al só nòm in sìm'a etimo.it.

Referèinsi

↑ (EN) sequàinsa OEIS A000040 di nùmer prìm.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A023394 di fatōr prìm di nùmer ed Fermat.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A005385 di nùmer prìm sicûr.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A005384 di nùmer prìm ed Sophie Germain.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A003627 di nùmer prìm 'd Eisenstein.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A000045 di nùm'r ed Fibonacci.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A000326 di nùmer pentagonêl.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A001844 di nùmer quadrê saintrê.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A000330 di nùmer piramidêl quadrê.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A000332 di nùmer pentatòpic.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A003273 di nùmer congruèint.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A000108 di nùmer 'd Catalan.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A000926 di nùmer idònev.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A005114 di nùmer intucàbil.
↑ (EN) sequàinsa OEIS A005349 di nùm'r ed Harshad.

Estratto da "https://eml.wikipedia.org/w/index.php?title=5_(nùmer)&oldid=130169"