80 (nùmer)

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn

(S 't î drē a serchèr minga al nùmer 80, mo invéci 'l an 80 edla nostra éra, 't ê da 'ndèr chè)

'L 80 (utànta, ottanta in itagliàṅ, octoginta in latèin) 'l è 'l nùmer naturèl ( $\mathbb {N}$ ) ch'a seguìs al 79 (stantanōv) e 'l vin prìma edl 81 (utantùn). In dla numerasiòun di romàṅ antìg 'l era scrìt LXXX. In dla numerasiòun ordinèla al tōś 'l utantéśim post.

Proprietê matemàtichi edl 80

'L è 'n nùmer pèra.
'L 80 'l è 'n nùmer cumpòst, send la moltìplica dal 2 col 40:
Fatoriśasiòun: $80=2\cdot 2\cdot 2\cdot 2\cdot 5=2^{4}\cdot 5$
Al fa pèrt edla séri 'd chi nùmer ch'i ìn la moltìplica 'd 5 nùmer prim, anc cunpàgn tra 'd lōr,^[1]
séri ciamèda anca di nùmer quèśi prim, indû, in cal chèś chè, a s descòr ed nùmer 5-quèśi prim:^[2]^[3]
32, 48, 72, 80, 108, 112, 120, 162, 168, 176, 180, 200, 208, 243, 252, 264, 270, 272, 280, 300 ...
'L 80 al gh'à 10 diviśōr: 1, 2, 4, 5, 8, 10, 16, 20, 40, 80.
Send che la sòma di só diviśōr pròpi l'è più granda che lò stès,
dòunca 'l 80 ’l è 'n nùmer abundànt:^[4]^[5] 1+2+4+5+8+10+16+20+40 = 106 > 80
'L è 'n nùmer arfatoriśàbil, send diviśìbil p'r al nùmer di só diviśōr.
'L è 'l 2^nd edla sequèinsa di nùmer 80-gonèl, gnend dop edl 1 e prìma dal 237:
1, 80, 237, 472, 785, 1176, 1645, 2192, 2817, 3520, 4301, 5160, 6097, 7112, 8205, 9376 ...
'L è 'l 4^rt edla sequèinsa di nùmer piramidèl enagonèl, gnend dop dal 34 e prìma dal 155:^[6]
1, 10, 34, 80, 155, 266, 420, 624, 885, 1210, 1606, 2080, 2639, 3290, 4040, 4896, 5865 ...^[7]
'L è 'n nùmer 'd Harshad.

'L è la sòma ed 2 nùmer quadrê: $80=4^{2}+8^{2}$
Al 23^śim edla sequèinsa di nùmer sòma ed 2 nùmer quèder diferèint tra 'd lōr e minga 0:^[8]
... 45, 50, 52, 53, 58, 61, 65, 68, 73, 74, 80, 82, 85, 89, 90, 97, 100, 101, 104, 106, 109 ...^[9]^[10]^[11]

In dla śmòrfia, al nùmer 80 al vōl dìr "La bòca" (′A vocca in napoletàṅ, damànd ch'a gìsen La bocca in itagliàṅ).

↑ (EN) 'N elèinc dimòndi gros 'd chi nùmer ch'i ìn la moltìplica 'd 5 nùmer prim, anc cunpàgn tra 'd lōr, in dal sit edl’OEIS.
↑ (EN) La spiegasiòun di nùmer quèśi prim in dal sit mathworld.wolfram.com.
↑ (EN) Sequèinsa OEIS A014614 'd chi nùmer ch'i ìn la moltìplica 'd 5 nùmer prim, anc cunpàgn tra 'd lōr.
↑ (EN) 'N elèinc dimòndi gros di nùmer abundànt in dal sit edl’OEIS.
↑ (EN) Sequèinsa OEIS A005101 di nùmer abundànt in dal web.
↑ (EN) 'N elèinc dimòndi gros di nùmer piramidèl enagonèl in dal sit edl’OEIS.
↑ (EN) Sequèinsa OEIS A007584 di nùmer piramidèl enagonèl in dla réda.
↑ (EN) 'N elèinc dimòndi gros di nùmer sòma ed 2 nùmer quèder diferèint tra 'd lōr e minga 0 in dal sit edl’OEIS.
↑ (EN) Sequèinsa OEIS A004431 di nùmer sòma ed 2 nùmer quèder diferèint tra 'd lōr e minga 0.
↑ (EN) Sequèinsa OEIS A000404 di nùmer sòma ed 2 nùmer quadrê diferèint da 'l 0.
↑ (EN) Sequèinsa OEIS A001481 di nùmer sòma ed 2 quadrê.