33 (nùmer)

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn

(S 't î drē a serchèr minga al nùmer 33, mo invéci 'l an 33 edla nostra éra, 't ê da 'ndèr chè)

Al 33 (treintatrī, trentatré in itagliàṅ, triginta tres in latèin) 'l è al nùmer naturèl ( $\mathbb {N}$ ) ch'a seguìs al 32 (treintadū) e 'l vin prìma dal 34 (traintaquàter). In dla numerasiòun di romàṅ antìg 'l era scrìt XXXIII. In dla numerasiòun ordinèla al tóś al treintatriéśim post.

Proprietê matemàtichi

'L è 'n nùmer despèra.
Al 33 'l è 'n nùmer cumpòst, send la moltìplica dal 3 con 'l 11:

Al 33 vist damànd un nùmer dodecagonèl.

Al 33-gon regolèr, figùra schisèda con 33 cô.
Fatoriśasiòun: $33=3\cdot 11$
Al 33 al gh'à 4 diviśōr: 1, 3, 11, 33.
Send che la sòma di só diviśōr pròpi l'è più cìca che lò stès:
1 + 3 + 11 = 15 < 33, dòunca al 33 ’l è 'n nùmer difetìv.^[1]^[2]
Send al 33 la moltìplica ed du nùmer prim:
33 = 3 x 11, dòunca al 33 ’l è 'n nùmer semiprìm.^[3]
Al fà pert edla séri di nùmer idònev:

'L è 'l 3^rs edla sequèinsa di nùmer dodecagonèl, gnend dop dal 12.
'L è 'l 2^nd edla sequèinsa di nùmer 32-gonèl sentrê, gnend dop edl 1 e prìma dal 97:^[5]
1, 33, 97, 193, 321, 481, 673, 897, 1153, 1441, 1761, 2113, 2497, 2913, 3361, 3841 ...^[6]
'L è 'l 2^nd edla sequèinsa di nùmer 33-gonèl, gnend dop edl 1.

In dla śmòrfia, al nùmer 33 al vōl dìr "i aṅ dal Crìst" (ll'anne 'e Criste in napoletàṅ).