125 (nùmer)

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn

(S 't î drē a serchèr minga al nùmer 125, mo invéci 'l an 125 edla nostra éra, 't ê da 'ndèr chè)

Al 125 (seintveintsìnc, centoventicinque in itagliàṅ) 'l è 'l nùmer naturèl ( $\mathbb {N}$ ) ch'a seguìs al 124 (seintveintquàter) e 'l vin prìma dal 126 (seintveintesē). In dla numerasiòun di romàṅ antìg 'l era scrìt CXXV. In dla numerasiòun ordinèla al tóś al seintveintesinchéśim post.

Proprietê matemàtichi

'L è 'n nùmer despèra.
Al 125 'l è 'n nùmer cumpòst, send la moltìplica dal 5 col 25:
Fatoriśasiòun: $125=5\cdot 5\cdot 5=5^{3}$
'L è al 5^nt edla séri di nùmer naturèl a ès'r un nùmer cub, al cub dal 5:^[1]
1, 8, 27, 64, 125, 216, 343, 512, 729, 1000, 1331, 1728, 2197, 2744, 3375, 4096 ...^[2]
e al 3^rs edla sequèinsa di cub di nùmer prim, gnend dop dal 27 e prìma dal 343:^[3]
8, 27, 125, 343, 1331, 2197, 4913, 6859, 12167, 24389, 29791, 50653, 68921 ...^[4]
$125=5^{3}$
e cla proprietê chè la s pōl anca scrìver:
$\log _{5}125=3$
(Logarìtm in dla bêś 5 dal 125 'l è al 3, a dir che 'l esponèint da dèr a 'l 5 p'r avér al 125 'l è al 3)

(EN) La sequèinsa OEIS A000578 di nùmer cûb in dla réda.
(EN) Na spiegasiòun di nùmer figurê dl'Elena Deza e 'd Michel Deza in PDF, 2011.