Il diritto del più forte
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
 Faustrecht der Freiheit
| ||
| Il diritto del più forte | ||
 La Maybach e Fassbinder in na figùra dal film | ||
| Al dirìt dal più fòrt 1975 | ||
|---|---|---|
| Regìa: Rainer Werner Fassbinder | ||
| Scritōr: Rainer Werner Fassbinder | ||
| Atōr: Rainer Werner Fassbinder • Peter Chatel Karlheinz Böhm • Adrian Hoven • Harry Baer Christiane Maybach • Kurt Raab • Irm Hermann Hans Zander • Rudolf Lenz • Barbara Valentin Peter Kern • Lilo Pempeit • El Hedi ben Salem Karl Scheydt • Ingrid Caven • Walter Sedlmayr | ||
| Müsica: Peer Raben | ||
| Léngua: Tedésc • Francéś • Ingléś | ||
| Dürä dal film: 123 minüt | ||
| Nasiōṅ: Germàgna | ||
Il diritto del più forte (Al dirìt dal più fòrt) 'l è 'n film dramàtic tedésc dal 1975 ad Rainer Werner Fassbinder ch'al 'l à anc recitâ, scrit e prudót. Al regìsta bavaréś, par cl'òpra chè, 'l è stâ premiâ a 'l fèstival internasiunàł dal film ad Chicago.
La pelìcula, preśentàda a 'l 28Śum Fèstival ad Cannes, l'è dedicàda a Armin Meier (a „Armin e a tut chi àtar“), al sò amànt ch'al s turà la vita tri an dòp.
Sunt
Franz Bieberkopf (Rainer Werner Fassbinder), dit „Fox“, al scampa faghénd al nùmar dla “Tèsta ch'la dascór” in un luna park 'd Mònag 'd Bavéra dal sò muróś Klaus (Karl Scheydt). Quànd chi lò al vèṅ mis dèntar par cuntrabànd, Franz al s cata in mèś a la strada sénsa 'n sòld acsè cuma la madame Cherie (Irm Hermann). Anc sò surèla imbariagòsa, la Hedwig (Christiane Maybach), l'è in buléta sparàda dònca a Franz a n gh armàgn àtar da far che pruàr a śugàr a 'l lòt par védar s'al gh la cava a vìnsar quèl. E 'l è qvél ch'a sucéd dabòṅ, parchè al pòrta a cà sincsènt-mila marc.
Adès par lò a taca n'atra vita parchè al cgnós in un lìcit pùblic 'n antiquàri ad nóm Max (Karlheinz Böhm) ch'al s al pòrta a lèt e ch'al gh vèra 'l pòrti dal mónd di burghéś bavaréś anc se lò 'l è 'n ignurant ch'al piga e 'l è gréś cuma la śmalta ma almànc al gh'à dl'usta. In tut al manéri a sucéd ch'al finìs in di bras 'd Eugen (Peter Chatel), fiōl ad Wolf Thiess (Adrian Hoven), industriàł ch'al gh'à na tipugrafìa ch'la s cata in bruti àqui, che par far-ag pòst al mòla 'l sò muróś Philip (Harry Baer) ch'al gh'à na boutique in sità.
C'n i sò bèsi Franz al paga 'n dèbit dla tipugrafìa e al còmpra 'n apartamènt e anc i mòbii par lò e Eugen. Chi lò al s fà càr'g invéci 'd urdnàr-i: na vadrìna e dal scrani Biedermeier, let, taulèṅ e dū scrani baròchi, tapē cinéś ad séda maròṅ, divàṅ Chesterfield ingléś in pèla, na librarìa, bar lugâ in un secretaire e téndi 'd vlû maròṅ. Pò al vōl che Franz al s vaga a cumpràr di vistî nóṿ da spianàr parchè a n è mia pusìbil andàr in gir cun di giachét dal marcâ p'r andàr a teàtar e a védar l'òpra. Quànd i vàn'n a 'l risturànt, Fox al s tōś dla bira da bévar méntar Eugen al sarnìs dal vèṅ francéś cuma al Châteauneuf-du-Pape. A s véd pròpria che Franz al vōl bèṅ a 'l sò muróś, a gh intèsta anc la cà par dar na garansìa a la banca, méntar c'l àtar 'l al trata sèmpar mâł.
Quànd Franz al s mala p'r al daspiaśēr e p'r al stress, i dū i s divìdan. Eugen al s pòrta Philip in cà méntar Fox 'l è custrét a śvéndar al sò machinòṅ De Tomaso parchè al n gh'à più gnint. Un dè dū baghét i al càtan mòrt in dla stasiòṅ dòp ch'l iva tòlt tròp Valium. Dòp avér-ag ravanâ in bisàca par purtàr-ag via i bèsi e tirâ via 'l arlój 'd òr, i làs'n al sò còrp lè par tèra. I pàsan da 'd lè anc Max e Klaus ma quànd i s réndan cònt ch'l è mòrt i vànan via subìt parchè i n vōlan minga armàgn'r-ag insaplâ.