Tipografìa: differenze tra le versioni

Naviga nella cronologia in modo interattivo

← Differenza precedente Differenza successiva →

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto

VisualeWikitesto

In linea

Versione delle 14:00, 23 Avr 2014

Carpśàn

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn

La Tipografìa (dal grèc τύπος, "ségn" e γράφειν, "scrîver") l' è na tècnica 'd stampa impurtéda chè in Itâglia a la fìn dal Quatersèint da soquànt tipògraf, che 'l piò famóś 'l era 'l venesiàṅ Aldo Manusio e druèda dimòndi subìt int dla regiòun véneta per stampèr i prìm lìber cui caràter môbil.

Descrisiòun

Al mistēr dal tipògraf al s divîd in piò pert:

Mèter śò 'na bòśa p'r avér cèri agli idéi dal riśultê ch' a s catarà;

Preparèr na 'fòrma' cumpòsta cui caràter môbil u anca cun di polìmer, ed quèl ch'a biśgnarà andèr a stampèr (al furmê tipugràfic);

Pasèr'gh in sìma dl inciòster, cun di rùl ch'i gh'al spèlmen; pò la fòrma, ch'l' è speculèr a quèl ch'a sn andrà a léśer, la vìn presèda in na manéra unifòrma (a gh' è dimòndi manéri ed presèrla) int sul piàn, sul fój 'd chèrta u 'd cartòun (mo al prèv anca èser un fòj 'd pergaména, d' séda, d' rèś, ed plàstica u d' metâl) in dû a s và a pugèr l'inciòster piò adàt al chèś, e 'l stampê 'l armagn acsè stampê in 'na manèra bastànsa durèvol (el deblèsi per la tgnùda dla stàmpa i prèven èser i strapàs, al bagnê, e 'na lunga 'spusisiòun a la luś, ch' la gh'śbiadirèv 'l inciòster);

Al tipôgraf al gh' arà anca da cunfesiunèr i stampê in cla manéra ch' a vôl al cliĵnt finèl: bluchèt, calendàri, lìber, manifèst, vulantèin, schèdi, ets.

P'r estensiòun la tipografìa, la nn' è mìa sôl la tècnica 'd stàmpa, mo anca al laburatòri u la fàbrica in dû a se stàmpa.

Ligàm ed fóra

@@ Riga 9: / Riga 9: @@
 {{dialort | dial=Carpśàn}}
-[[File:Buchdrucker-1568.png|220px|thumb|left|Tipografìa ed [[Francoforte sul Meno|Francfòrt]], [[1568]]]]
+[[File:Buchdrucker-1568.png|220px|thumb|left|Na Tipografìa ed [[Francoforte sul Meno|Francfòrt]] in dal [[1568]]]]
-La '''Tipografìa''' (dal grèc ''τύπος'', "ségn" e ''γράφειν'', "scrîver") l' è 'na tècnica 'd stampa impurtéda chè in [[Itâglia]] a la fìn dal 1400 dal venesiàn Aldo Manuzio e druèda dimòndi subìt int dla [[Vènet|regiòun véneta]] per stampèr i prìm lìber cui caràter môbil.
+La '''Tipografìa''' (dal grèc ''τύπος'', "ségn" e ''γράφειν'', "scrîver") l' è na tècnica 'd stampa impurtéda chè in [[Itâglia]] a la fìn dal Quatersèint da soquànt tipògraf, che 'l piò famóś 'l era 'l venesiàṅ [[Aldo Manuzio|Aldo Manusio]] e druèda dimòndi subìt int dla [[Vènet|regiòun véneta]] per stampèr i prìm lìber cui caràter môbil.
 == Descrisiòun ==
-Al mistér 'dal tipôgraf al' s' divîd in piò pert:
+Al mistēr dal tipògraf al s divîd in piò pert:
-* Mèter śò 'na bóśa pr' avér cèri egli idéi dal riśultê ch' a s catarà;
+* Mèter śò 'na bòśa p'r avér cèri agli idéi dal riśultê ch' a s catarà;
-* Preparèr 'na 'fòrma' cumpòsta cui caràter môbil u anca cun di polìmer, ed quèl ch' a biśgnarà andèr a stampèr (al furmê tipugràfic);
+* Preparèr na 'fòrma' cumpòsta cui caràter môbil u anca cun di polìmer, ed quèl ch'a biśgnarà andèr a stampèr (al furmê tipugràfic);
-[[File:Metal movable type.jpg|240|px|thumb|right|I caràter môbil ed piòmb dèintr' al casèt dal tipōgraf, e in sìma, 'na forma già cumpòsta]]
+[[File:Metal movable type.jpg|240|px|thumb|right|I caràter môbil ed piòmb dèint'r al casèt dal tipōgraf, e in sìma, 'na forma già cumpòsta]]
-* Pasèr'gh in sìma dl'inciòster, cùn di rùl ch' i gh' al spèlmen; pò la fòrma, ch' l' è speculèr a quèl ch a s'andrà a léśèr, la vìn presèda in 'na manéra unifòrma (a gh' è dimòndi manéri ed presèrla) int sul piàn, sul fój 'd chèrta u 'd cartòun (mo al prèv anca èser un fòj 'd pergaména, d' séda, d' rèś, ed plàstica u d' [[metâl]]) in dù a s' và a pugèr l'inciòster piò adàt al chèś, e al stampê l'armagn acsè stampé in 'na manèra bastànsa duratùra (el deblèsi per la tgnùda dla stàmpa i prèven èser i strapàs, al bagnê, e 'na duratùra espusisiòun a la luś, ch' la śbiadirèv 'l inciòster);
+* Pasèr'gh in sìma dl inciòster, cun di rùl ch'i gh'al spèlmen; pò la fòrma, ch'l' è speculèr a quèl ch'a sn andrà a léśer, la vìn presèda in na manéra unifòrma (a gh' è dimòndi manéri ed presèrla) int sul piàn, sul fój 'd chèrta u 'd cartòun (mo al prèv anca èser un fòj 'd [[pergaména]], d' [[séda]], d' [[rèś]], ed [[plàstica]] u d' [[metâl]]) in dû a s và a pugèr l'inciòster piò adàt al chèś, e 'l stampê 'l armagn acsè stampê in 'na manèra bastànsa durèvol (el deblèsi per la tgnùda dla stàmpa i prèven èser i strapàs, al bagnê, e 'na lunga 'spusisiòun a la luś, ch' la gh'śbiadirèv 'l inciòster);
-* Al tipôgraf al gh' arà anca da cunfesiunèr i stampê in cla manéra ch' al vôl al cliĵnt finèl: bluchèt, calendàri, lìber, manifèst, vulantèin, schèdi, ets.
+* Al tipôgraf al gh' arà anca da cunfesiunèr i stampê in cla manéra ch' a vôl al cliĵnt finèl: bluchèt, calendàri, lìber, manifèst, vulantèin, schèdi, ets.
-Pr' estensiòun la tipografìa, l' a 'nn è mìa sôl la tècnica d' stàmpa, mo anca al laburatòri u la fàbrica in dû a se stàmpa.
+P'r estensiòun la tipografìa, la nn' è mìa sôl la tècnica 'd stàmpa, mo anca al laburatòri u la fàbrica in dû a se stàmpa.
 == Ligàm ed fóra ==