Inghiltèra

Da Wikipedia.

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś Emiliàn

La sò bandéra
Al stéma dl'Inghiltèra


L’Inghiltèra (Inghilterra in itagliàṅ, England in ingléś, a s lèś /ˈɪŋɡlənd/) 'l è òṅ di quàtar stat dal Régn Unî insém a la Scòsia, a 'l Gàles e a l'Irlànda dal Nòrd. La s cata in dal sènt'r e in dal sud dl'ìśula dla Gran Bretàggna par dagnóra sènt-trentamìla km² a 'l incìrca. I sò abitànt i èṅ dagnóra sinquànta-sinc migliòṅ. La sò bandéra l'è na cróś rósa 'd San Śòrś, al sò patròṅ, su sfónd biànc.

L'Inghiltèra (in rós) in dal Régn Unî

La sò capitàla l'è Lóndra mént'r al sò sità ch'i pàs'n i tarśènt-mila abitànt i èṅ, da la più granda a la più pìcula, Birmingham, Leeds, Sheffield, Bradford, Manchester, Liverpool, Bristol, Leicester, Wakefield, Coventry e Nottingham. Dintóran la gh'à da piò ad sènt ìśuli più cichi cuma gl'Ìśuli Scilly e 'l Ìśula 'd Wight. Da 'l 2009 l'è divìśa in quarànt'òt cuntèi.

A difarénsa di àtar tri stat, l’Inghiltèra la n gh'à minga 'n parlamènt suo ma 'l deciśiòṅ ch'i riguàrdan sōl lē i èṅ fati diretamènt da 'l parlamènt dal Régn Unî in du i rapreśentànt dla Scòsia, dal Gàles e dl’Irlànda dal Nòrd i n vōtan briśa tirànd-'s indrē. Da i an Stanta in avànti la sò ecunumìa, ch'la gh'à 'n PIL ad 22.907 sterlìni a crani, l'è andàda vèrs i servìsi piutòst che su l'indùstria e l'agricultùra.

Pra i persunàǵ ingléś dal mónd dal cìnema più impurtànt a 'rcurdém al regìsta Alfred Hitchcock e gl'atōr Charlie Chaplin, Laurence Olivier, la Vivien Leigh, Peter Sellers, la Julie Andrews, Michael Caine, Gary Oldman, la Kate Winslet e Daniel Day-Lewis.

In dal camp dla mùśica l’Inghiltèra la pōl cuntàr su di pès da nuànta a livèl internasiunàł in dal gènar pop e rock cuma The Beatles, Led Zeppelin, Pink Floyd, Elton John, Queen, Rod Stewart e The Rolling Stones mént'r in dal camp d'l heavy metal la gh'à gl'Iron Maiden e i Judas Priest fra i sò rapreśentànt.

Al 23 ad Śugn dal 2016 a 'l referéndum su la Brexit, al 53,38% di ingléś, cuntànd anc Gibiltèra, 'l à sarnî 'd bandunàr l'UE, acsè cuma i galéś[1].

Nòti