Cēşa ed Sân Girôlem
| C'l artìcul chè 'l è scrit in Arzân | 
|
Artécol in dialèt arzân
La cēşa di Sânt Girôlem e Vitêl (chiesa dei Santi Girolamo e Vitale in italiân) l'é un fabrichêt religiôş, int al cèinter stôrich ed Rèz.
Un pô de stôria e spiegasiòun
Numinêda per la préma vôlta in un documèint ed l' 857, in urégin la cēşa l'ēra dedichêda sōl a Sân Vitêl. Arfâta int al 1350, pôch tèimp dôp al sōri dal cunvèint ed Sân Rafaēl a la Cumpagnéia ed Sân Girôlem, ch' la gh'à dê al nòm dal dé 'd incō. Int al 1600, un òm, Ippoliti Pratoneri, sôci ed la cumpagnéia, ed ritōren da un pelegrinâg in Tèra Sânta, l'à purtê un disègn e al j amzûri dal Sânt Sepûlcher ed Geruşalèm e la vrîva arfêrel dèinter a la cēşa. Int al 1646 un nōbil, Simone Resti, al l'à fât fêr a só spèişi e p'r al progèt l'à incarichê l'architèt arzân Gaspare Vigarani. Chiló l'à pinsê a 'na curiōşa e cumplichêda costrusiòun ch'l' unés cun schêli e curidōr trèi cēşi divêrsi. La presèinta 'na facêda in quadrē ròs, int la pêrta bâsa a gh'è trî êrch a tót tònd cun un pôrdegh, int la pêrta un êlta invēci a gh'é trèi fnèstri finîdi in êlta da un curnişòun retangolêr. La schêla centrêla ch'la partés da l'ingrès e la pôrta a la cēşa d'ed sōve l'é ciamêda "Schêla Sânta", imitasiòun ed còla ed Ròma. Al trèi cēşi d' ed dèinter în deichêdi a: "Sânt Vitêl e Girôlem", "Sânt Sepûlcher "e óna ciamêda normalmèint "la Rotònda".
Ss. Vitêl e Girôlem
A s'égh rîva o da la "Schêla Sânta", côpia ed la Sânta Schêla ed la Başélica ed Sân Zvân in laterân ed Ròma, o da óna ed còli ed fiânch, a gh' é 'n afrésch dal Quâtersèint tôt da l'antîgh uratôri butê zò int al 1646, cun la figûra ed la Madòna cun al Pót piturê in un stîl ch' l'arcôrda dimòndi còl ed Gentile da Frabriân. La cēşa la preşèinta un intêren a retângol, cun sōl un altêr int al lê pió lòngh.
La Rotònda
L'é dedicheda a i "Sânt Simòun e Tadeo" la gh'à 'na piânta rutònda cun l'altêr al cèinter. Al parèidi a gh'é treintedō clòuni, còli da bâs scanlêdi, còli d'ed sōver a spîra, ch' a tînen só la cópla, urnêda da fâsi lêrghi che partésen dal só ōrel a vân vêrs al cèinter. Int al parèidi ed la cópla a gh'în ânca sèdeş stâtvi ed Pietro Ancini
Sân Sepûlcher
Int al soterâni, a gh'é 'na côpia dal Sânt Sepûlcher. A gh'é ânca 'na Cucifisiòun in teracôta dal Quatersèin.
Nôta: cla pâgina ché l'é stêda inviêda cun 'na tradusiòun da Chiesa di San Girolamo (Reggio Emilia) trâta da it.wikipedia.org.
Guêrda la stôria ed la pâgina uriginêla per cgnòser l'elèinch 'd j autōr.