Ulànda
C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś |
Artéccol in dialètt mudnés
I Paéś Bas (denuminasiòṅ uficiàla in Ulandéś: Nederland /'ne:dərlɑnt/ anc s'i èṅ cgnusû da spés cuma Ulànda che però l'è sōl una dal sò pruìnsi) l'è na nasiòṅ dl'Europa ucidentàla ch'la pōl cuntàr anc su tri stat piculèṅ in di Caràibi: Aruba, Curaçao e Sint Maarten.
Al nóm Paéś Bas al nas da 'l fat ch'al 20% dal teritòri al s cata sóta 'l livèl dal mâr e 'n 50% a 'n livèl para o śò da 'd lè. Par cumbàt'r al pîni al paéś 'l à tirâ sù dimóndi dighi ch'i s śònt'n acsè a 'l duni naturàli.
La gh'à na pupulasiòṅ ad piò ad sédas migliòṅ 'd abitànt e na superfìsi ad 41.543 km². La léngua uficiàla l'è l'Ulandéś (a s dascór però anc al Friśòṅ). La s divìd in dódas pruìnci: Brabànt Setentriunàł, Drenthe, Flevoland, Frìśia, Ghèldria, Grunìnga, Limbûrg, Ulànda Meriudiunàla, Ulànda Setentriunàla, Utrecht, Overijssel e Śelànda.
La cunfìna a sud c'n al Bélgi e a èst cun la Germâgna mént'r a nòrd e a òvest a gh'è 'l Mâr dal Nòrd. La sò capitàla l'è Amsterdam ma 'l guèran, al parlamènt e 'l palàs dal rè i s càt'n a L'Aja (Den Haag), in du i gh'èṅ anc la Cōrt Internasiunàla ad Giustìsia e la Cōrt Internasiulàna Penàla. Atri sità impurtànti i èṅ Rotterdam e Utrecht.
Al stat 'l è urganiśâ secónd na munarchìa parlamentàra, al rè da 'l 2013 'l è Guglielmo Lisàndar, mént'r al prim minìstar 'l è Mark Rutte da 'l 2010. Al sò mòt 'l è “Ik zal handhaven” (Mè a mantgnarò). I Paéś Bas i fànan part dl'Ugnòṅ Europea a far data dal 25 ad Mars dal 1957 (mémbar fundadōr) e d'l ONU da 'l 1945.
Culegamènt estéran
Albanî
Andorra
Armenia
Austria
Azerbaigiàn
Belgio
Bielorussia
Bosnia-Ezegovina
Bulgaria
Cipro
Croazia
Danimarca
Estonia
Finlandia
Francia
Geòrgia
Germania
Grecia
Irlanda
Islanda
Italia
Lettonia
(manca)
Lituania
Lussemburgo
Macedonia
Malta
Moldavia
Monaco
Montenegro
Norvegia
Polonia
Portogallo
Regno Unito
Repubblica ceca
Romania
Russia
San Marino
Serbia
Slovacchia
Slovenia
Spagna
Svezia
Svizzera
Turchia
Ucraina
Olanda
Ungheria
Città del Vaticano