Róra

La Ròra (Quercus robur second la clasificasjón ad Linneo o Farnia in italjan) l'è un albär c’al perda il foji d’avton, d'la famìja d’il Fagaceae.

La s’càta principalmént in t’la pianura Padana e l’è la querza pù difusa in Europa.

L’è na pianta pran granda, la cressa lentament e la viva par pran temp (anca divers secoj). As calcola che cert esemplär j’apjn mucié pù ad 1000 an ed vìta. In t’al Parc dal Delta dal Po Veneto, in provincia ad Rovig, gh'è la Querza ad San Basilj, na róra con pù ad 500 an.

Mórfologja

Pórtamént

La róra l’è un albär dal portamént maestós e elegant, con un capèl laräg bombén e da la forma rotonda e irregolära. La rìva a n'altessa dai 25 ai 40 m, na qualca volta la rìva anca ai 50. Al trus l’è dritt e robust e a drè tèra al se slärga; i brocc con al passär dal temp i dventin sempär pù masèss, nodos e contort.

Córtèssa

La Cortessa che quand la pianta l’è gion’va l’è lissa, in t’il pianti adulti la dventa ad color griz-scur e profondamént fessuräda.

Fóji

Il Foji, longhi dai 7 ai 14 cm, i cródin d’avton, con picol curt bombén, mja plosi, ad forma oboväda e do orecci picen’ni a l’inéssi dla foja. La pagina a sora l’è ad color verd scur, cola sóta la gh’a un rifles c’al tira al blu.

Fiór

L’è na una pianta monoica, ca vól che ogni albär al porta fior ad tutt di i ses. I fior masc’ is presentin cme filament giald; coi fem’na j’en da 1 a 3 insimma a un long picol. La fiorisa vers vril-magg.

Frut

I frut che tecnicament j’en di 'achenio', is ciamin gianda. J’en long infin’a 4 cm, ad forma ovala-slongäda, con na cupola ruvida e cuaciäda ad plachi a forma ad romb c’la j’a cuàcia pù o meno pr’un quärt. Al color al va dal verd ciär al maron man in man cla maduréssa. Cressin da lor o a grup infin’a 4 giandi. I maduressin l'avton dop che la pianta l’è fiorida.

La pianta in inverin
Trus e córtèssa d’na pianta adulta
Séssión d’al trus
butt
Fior masc’
Fóji e giandi
Quercus robur - Museum specimen

Habitat

Da ch’indré la róra fa formäva d’il grosi foresti in t’la pianura Padana. L’as càta ancóra incó in t’il campagni cme pianta isoläda e la s’càta anca in t’i pärc ad cità e in giardén molt grand.

La crèssa principalmént in t’il aeri europèi continentäli, da spèss la forma di bosch e la riva infin’ai 800–1000 m. La s’adàta a tutt i tipo ed tèra anca s’la preferissa coi profond, con dl’acqua. La résista ben al zel e la vol dal cäld in istè e molta luza.

Distribussión

È la querza pù difusa in Europa, e la viva da la Scandinavia, a l’Irlànda, a la Turchja infin’al Caucaso. In Italia l’as càta in tuti il región meno che in Sardègna e in Puglia.

Par cosa l’as dróva

La róra l’è coltiväda pr’j rimboschiment e pr’al so lègn pregié . Al lègn ad color maron ciär, resistent, tgniss, durévol, l’è péz (péz spécific 0,75 kg/dm3). Al vén drové par costruir di mobil pregié, bóti par vén e liquór. Da ch’indré l’era anca bon ben droväda par costruir il nävi e il bärchi.

La vén anca droväda cme pianta simbionte par la coltivassión dla trifola.

Bibliografja

Bernetti Giovanni Atlante di selvicoltura Edagricole, Bologna, 2005
Pignatti Sandro, Flora d'Italia, Edagricole, Bologna, 1982

Cólegamént estèrin

Nòti