Paradòs di dū vendidōr ad ślâ

 Miranduléś

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś

«Dai-mo ch'a spòst al mè carét ch'a ciàp da piò»

Al “paradòs di dū vendidōr ad ślâ” 'l è 'n paradòs lògic druâ in ecunumìa e in pulìtica, in di paéś in du a gh'è 'n sistéma bipulàr dèstra-sinìstra, par spiegàr cum a sia strulgàda bèṅ, par di cuncurènt, far di prudót praticamènt cumpàgn anc sè pò a rimét'r-ag i èṅ i cliènt ch'i gh'aṅ 'd adatàr-as. Al paradòs 'l è spiegâ bèṅ da 'l mudèl 'd Hotelling.

Descrisiòṅ dal paradòs

Mitém che su na spiàgia lunga 1 km i gh sìan dū vendidōr ad ślâ c'n i sò carét. P'r a n far-as minga cuncurénsa, e par dar la manéra a i cliènt ad far pôca strada par cumpràr s'a gh vgnis vója, i vendidōr i s divìd'n al camp in dū miténd-'s in dal mèś in manéra che tut i cliènt dla banda dèstra e i cliènt dla banda sinìstra i sìan luntàṅ a 'l màsim 250 métar da 'n carét. In cla manéra chè a gh sarà dla gint ch'la sarà più davśìna a i ślâ e dla gint più luntàna mo minga tròp a pinsàr-ag bèṅ dònca praticamènt tut i saràṅ prònt a 'lvàr-'s in pē par cumpràr-'s un ślâ.

«A gh'iva pròpria vója 'd quèl ad bòṅ ma cal carét là 'l è tròp in là, và mo là»

A 'n vendidōr però a gh vîṅ l'idéa ad spustàr al sò carét più datéś a 'l sèntar par véndar da piò parchè acsè al gh'à la manéra 'd purtàr via soquànt cliènt a 'l sò cuncurènt esénd-as davśinâ a 'l sò puśisiòṅ. Faghénd acsè però soquànt di sò cliènt vèć, qvéi a 'l cunfîṅ più luntàṅ dla spiàgia, i n saràṅ briśa cuntènt parchè la strada da far par rivàr incóra a 'l sò carét la sa ślunga, in tut al manéri però na bòna part ad lōr la mandarà śò 'l ròsp listés p'r avēr al ślâ, anc parchè c'l àtar carét 'l è dimóndi più luntàṅ dònca a n gh'è minga 'l risć ch'i vàgan da 'l rivàl, méntar na part piculìna dal grup la farà sénsa. Al vendidōr fùrub al gh guadàgna listés parchè a 'l pòst di vèć cliènt pìgar al in ciaparà da piò da 'l sò cuncurènt. Da 'l cant suo chi lò, par vgnir incónt'r a i sò vèć cliènt ch'i gh'aṅ vultâ 'l spali e par ciapàr-an di nóṿ a sò vòlta, al decìd ad far cumpàgn, spustànd al sò carét vèrs al sènt'r anc lò.

A fòrsa 'd far acsè però a finirà a 'l ùltim ch'i dū carét i saràṅ tut dū a 'l sèntar precìś dla spiàgia e na part di cliènt, qvéi dal dū bandi più luntàni, i faràṅ sénsa dal ślâ parchè i carét i èṅ tròp luntàṅ 'd in du i èṅ lōr.