Vai al contenuto

Matèria

Da Wikipedia.

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś Emiliàn


Matèria a 'l intéran dna milsa
Pus ch'al vîṅ fóra da na fìstula dal còl
Infesiòṅ a 'n dî cun dla matèria


La matèria o pus (in latìn pus, derivâ da 'l grèc πύον ch'a vōl dir mars) 'l è 'n lìquid fis ad culōr biànc scûr, vérd, śalàst'r o marunsèṅ ciàr, a secónda di mórub ch'i gh s càtan dèntar, ch'al fà udōr, specialmènt quànd l'è fata da di batēr anaeròbic. La s fórma in dal còrp quànd a gh'è n'infesiòṅ in cōrs.

La matèria la ténd a èsar butàda fóra da 'l còrp e dònca s'la s cata a 'l intèran di òrgan o di mùscui la s fà strada da par lē vrénd dal vòlti dal fìstuli, faghénd di asès o muciànd-as sù in du la cata dal spasi naturàł. I rumàṅ antìg i gh'ìv'n un dit in prupòśit: „Ubi pus, ibi evacua“ (In du a gh'è dla matèria, vōd'-la). Dal vòlti l'è dònca méj far un tajtèṅ par vudàr incòsa ma s'l'è pôca la pōl sparìr da par lē sóta l'asiòṅ di macròfag.

'L è 'n misćiùś ad batēr mòrt, culesterōl, glóbui biànc e tisû dasfàt. Par cumbàtar l'infesiòṅ a gh'è da diśinfetàr bèṅ la frida e far di impàc cald par dasfiàr la bugna.

Culegamènt estéran

Àtar prugèt