Gravidànsa istèrica
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
La Gravidànsa istèrica o Pseudociéśi 'l è 'n distùrub mentàl, na fisa ch'la pōl patìr na dóna quànd la vōl dimóndi avér di putèṅ e par cal mutìṿ lè lē la s mét in tèsta 'd èsar gravda anc quànd la n 'l è minga. Raramènt la pōl vgnir anc a i óm.
Descrisiòṅ
Al deśidèri ad dvintàr màdar, par sèrti parsòni, 'l è acsè fòrt ch'al gh fà vgnir di distùrub tìpic dal dóni ch'i gh'àṅ 'd avér fiōl cuma 'l téti grôsi e lat, ingósa e gòmit, mestruasiòṅ ch'i sparìsan, pansa ch'la s impinìs e sensasiòṅ 'd avér-'g un nasènt ch'al s mōv dèntar. Dal vòlti al dóni i còntan ad patìr i dulōr fòrt di nasiòṅ.
Al nóm ad cal mâl chè, ad natùra psiculògica, 'l è stâ invintâ da 'l dutōr John Mason Good in dal 1923 ma anc Ippocrate 'l in dascurìva a i sò tèmp. Difàti la paròla isterìśum in grèc la vōl dir màdar (ad cal dóni).
Al persunàǵ più famóś dla stòria ch'al gh'à abû cal mâl chè l'è stada la regìna 'd Inghiltèra, la Maria Tudor, in dal 1500. In alóra lì lē la pinsàva 'd èsar gravda ma a n éra briśa véra.
Anc al bèsti, cuma i can, i gat, i sórag e i nimài i pōlan patìr-al.