Yosa Buson
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
Yosa Buson (1716, 25 ad Dicémbar dal 1784), nâ cuma Buson Taniguchi ma cgnusû anc sōl cuma Buson, 'l è stâ 'n puvéta e pitōr giapunéś. In dla sò vita 'l à fat 3.000 haiku a 'l incìrca, punénd-as cuma òṅ di quàtar più grand puvéta dal gènar, insém a Matsuo Bashō, Kobayashi Issa e Masaoka Shiki.
Biugrafìa
Taniguchi Buson al nas in dal vilàǵ ad Kema, in dla pruìnsa ad Settsu (adès Kema-chō, Miyakojima-ku in dla sità 'd Uśàka). A vint an al spatìna a Edo (Tokyo a 'l dè 'd incō) par studiàr pueśìi haikai cun al vèć mìstar Hayano Hajin. Quànd qvést chè al mōr, al s trasferìs in dla pruìnsa ad Shimo-Usa (ciamàda adès Prefetùra 'd Ibaraki) e, tgnénd a drē a gl'òpri dal sò ìdul Matsuo Bashō, al sa stablìs in di pòst salvàdag dal nòrd dl'ìśula 'd Honshu, in dua al famóś haijin 'l à tòlt ispirasiòṅ par la sò òpra Oku no Hosomichi.
I apùnt ad cal viàś chè i èṅ stâ publicâ in dal 1744, cun al nóm ad Buson.
Dòp avér girâ in soquàntt pòst dal Giapòṅ a quarànta-dū an al và a star a Kyōto, tacànd a firmàr-as cuma Yosa, a s pōl dar da 'l nóm dal vilàǵ in du l'éra nada sò màdar. Tri an dòp al sa spóśa e al gh'à na fiōla ciamàda Kuno.
In fiṅ ch'al scampa, al n s trasferìs piò da 'd là, tacànd a insgnàr pueśia in dla Sumiya. In dal 1770 al tōś al tìtul ad Yahantei, al scutmàj druâ da 'l sò mìstar Hayano.
Buson al mōr a ssant'òt an al dè ad Nadâl dal 1784. La sò tómba la s cata a Kyōto, a 'l Konpuku-ji.