Uspitalèt (Ligûnchi)
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Arzân |
Uspitalèt (Ospitaletto in italiân - Osdâl int al dialèt dal pôst) l'é 'na frasiòun dal cmûn ed Ligûnchi, in pruvîncia ed Rèz. L'é int la vâl dal turèint Ruşèndla, lòng a la strêda ch' la pôrta al Pâs ed la Pradarèina e la Garfagnâna, l'é luntân 4 chilômeter dal cèinter dal Cmûn.
La cunuméia dal pôst l'é pugêda insém turîşem stagionêl, a gh'è 'd' impiânt per siêr, albêregh e traturéi, al sotbôsch l'é réch ed fónz.
Stôria
Uspitalèt al ciapa al nòm da 'n uspitêl che, cm' a vōl la memôria, al sia stê fundê p'r al vrèir ed Matélda ed Canòsa. La Grancuntèsa l'à fât tirêr só dimòndo uspitêl che, cun al bôt ed 'na campâna, infurmêven i pelgrèin e i viandânt ch' a s'ēren pêrs, da che pêrt l'ēra l'uspitêl.
An s' à mia quând al sia stê tirê só l'uspitêl, mó a 's pèinsa che a 'gh fós bèle préma dal XI sècol. Al 7 setèmber 1920 Uspitalèt, cme tót l'êlt Apenèin arzân, l'é stê ruvinê da un grôs taramôt ch' l' à butê zò tót al paèiş, a s'é salvê sōl 'na cà e la tòra dal campâni ed la cēşa.
Pôst interesânt
Sibèin che al taramôt dal 1920 l'âbia cambiê l' aspèt 'd Uspitalèt, armâgnen soquânt sègn dal só pasê. La cēşa tirêda só int al 1658, arfâta int al 1930 l'é dedichêda a Sânt' Âna, la 's preşèinta cme un stâbil modêren, la tòra, stachêda dal stâbil ed la cēşa, l'é ûn di pôch fabrichêt, ed tót al crinêl, a salvêres dal la ruvîna dal 1920
Stasiòun per siêr
A Uspitalèt a gh'é 'na stasiòun céca per siêr ch' la gh' à 3 pésti da disèişa (nîgra, ròsa e bló) e un câmp e-scōla per un tôtêl ed 7 chilômeter ed pésti. J impiânt per turnêr só în 3 "skilift" tra i 1.200 e i 1.600 mēter. Da l' invêren 2010 j impiânt în sarê, e a gh'é in discusiòun al progèt per fêr turnêr a partîr la stasiòun per siêr.
Vōş coleghêdi
Nôta: cla pâgina ché l'é stêda inviêda cun 'na tradusiòun da Ospitaletto (Ligonchio) trâta da it.wikipedia.org.
Guêrda la stôria ed la pâgina uriginêla per cgnòser l'elèinch 'd j autōr.