Spénn (Crataegus monogyna)

Da Wikipedia.

Artìcol in dialètt pramsân

 

Spénn

Una bròca fiórida éd spénn in mağ.

Clasificasión siéntifica
Dominì Eukaryota
Rèign Plantae
División Magnoliophyta
Clâsa Magnoliopsida
Sotà-clâsa Rosidae
Órdin Rosales
Famija Rosaceae
Genór Crataegus
Sòrta monogyna
Nomenclatura binomieèla
Crataegus monogyna Jacq., 1775

Al spénn (Crataegus monogyna Jacq., 1775, sinoònim: Crataegus oxyacantha) l'é un arbust cal fa pärta'd la famija dil Rosaceae.

Una bròca pina'd foij e'd spén'ni.

Déscrisión[modifica | mudéfica la surzéia]

Al spénn l'é una pianta c'la pärda il foij d'aftón e c'la pól rivèr, in du o tar-sént âni, a di altèsì ed séz mètar al mâsim.

Il fóij i én lónghi dai du ai séz bòr e i g'an al picoól. I fioór i én a grap ed quindéz in média e i venén par mağ.

I frutt i én su par sò toónd, ròss quanda i én madur –in aftón– e groòs miga pu'd un bòr. I s'pólén magnär, anca se n'i én miga bón bombén e i én tutà maròlà, e i vénón ćiamé cägapói (ch'i n'i én miga da confondar con cui ćiamé cagapùi sò da Moòdna, ch'in pramzân i én il moòri'd râsa).

Cägapoi madur in Ótòbar.


Habitat[modifica | mudéfica la surzéia]

Al s'cata in Evropa, in Africa, in Âsia e in t'ilj Amèrichi saténtrionäli.


Foij scheèdi'd un peér malè ed cólp ed foógh.

La conésión con al "cólp ed foóg" dal peér[modifica | mudéfica la surzéia]

In molti aréi ed l'älta Italja la véndita'd piânti ed spénn l'é proibida parché al pol favoórir la difusion'd una malatia dal peér ćiamèda "Cólp ed foógh", una malatia próvóchèda dal bateéri Erwinia amylovora.