Paradòs d'l avucàt
C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś |
Al “paradòs d'l avucàt”, cgnusû anc cuma 'l “paradòs ad Pitàgura”, 'l è 'n paradòs cuntâ da Aulo Gellio in „Al nòt antìghi“ par dir che 'n argumènt dal vòlti al pōl anc ès'r arbaltâ par rivàr a dal cuncluśiòṅ dal tut difarènti, specialmènt in àmbit furèns e pulìtig in dua i gìran di persunàǵ ch'i èṅ i as ad brìscula in fat ad dascōrs specióś e in dal pascàr al cavìl giùst, dita acsè par rìdar.
Descrisiòṅ dal paradòs
Evatlo, un grèc śōvan e pîṅ 'd bèsi, al vliva studiàr da 'l sufìsta Pitàgura 'l art dal dascórar élt e dal tratàr al càuśi. Par far-ag da insgnànt, Pitàgura al s éra mis 'd acòrd sèg che mità di bèsi dal cumpèns al i arév ciapâ subìt mént'r al rèst al sarév stâ saldâ in dal mumènt che Evatlo 'l arév vins la sò prima càuśa da avucàt. Finìdi 'l lesiòṅ però al śōvan al n s è minga dâ da far par tacàr cal mistēr lè, sarnénd invéci la pulìtica, dònca i bèsi i n rivàvan mai.
Pitàgura al s è stufâ e, p'r avēr al sò cumpèns, 'l à purtâ davànti a i giùdas Evatlo ch'a sò vòlta 'l à decìś ad difénd-'r-as da par lò. A cal punt lè Pitàgura, c'n òṅ di sò ragiunamènt, 'l à dit a 'l sò studènt ch'l arév vins in tut al manéri esénd che s'al giùdas al gh'is dâ ragiòṅ, lò al sarév stâ custrét a pagàr par la senténsa mo anc listés in c'l àtar caś parchè 'l arév vins la sò prima càuśa da avucàt, donca p'r i pat a gh'éra da saldàr l'atra mità dla paga.
Evatlo, arbaltànd la fritàda, 'l à dit invéci a 'l sò mìstar ch'a vìns'r al sarév stâ lò in tut al manéri parchè s'al giùdas al gh'is dâ ragiòṅ a n gh sarév da pagàr gnint mo anc in c'l àtar caś esénd ch'l arév pardû la càuśa da avucàt, dònca a n éra minga incóra 'l mumènt par saldàr al dèbit, tgnénd adrē a i pat.
I giùdas, avénd da tratàr un caś difìcil e cuntraditòri, i aṅ lasâ pèrdar.