Entaméba istulìtica
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
L’Entaméba istulìtica (nóm sientìfic “Entamoeba histolytica”) l'è n'améba cun na cèlula sōla dal gènar di Entaméba ch'l'è 'n parasìta patògen par 'l óm, respunsàbil 'd un brut mâł ciamâ Amebìaśi.
La paròla “Istulìtic” literalmènt a vōl dir „distrutōr ad tesû“ e difàti cal gènar chè 'd améba 'l è la secónda càuśa 'd mòrt par parasìta in dal mónd parchè al cópa da quàranta-mila a stanta-mila parsòni tut i an faghénd vgnir cagaròt, minga vója 'd magnàr, ingòsa, ulsri a 'l budèli e anc l'Epatìte.
L’Entaméba istulìtica la sumìlia dimóndi a L’Entaméba dìspar in d'l aspèt ma minga in di mâi ch'i pōlan far.
Quànd 'l óm al manda śò dal magnàr cuntaminâ cun dal cisti dl’Entaméba istulìtica (o anc bvénd dl'àqua o avénd-ag di rapòrt sesuài ad qvéi malnét) al s mala. Rivâ in dal budèli, al parasìta al vèra la cisti e al taca a multiplicàr-as cuma “trufuśòid” dvindénd-as sèmpar da piò. Na part dgl’Entamébi i finìs'n in dal sangṿ e da lè a i palmòṅ, a 'l fégat, a 'l cōr e a 'l sarvèl, gl'atri i vènan butàdi fóra c'n i pét dòp ès'r-as saràdi dènt'r a na cisti ch'i li prutéś'n anc par dal stmani (s'i fìnisan fóra cuma “trufuśòid” in dal cagaròt i n scàmpan minga invéci). Fóra da 'l còrp umàṅ i pōlan cuntaminàr acsè al magnàr e tacàr 'n àtar cìcclo.
Culegamènt estéran
Àtar prugèt
Wikiquote contiene citazioni di o su Entaméba istulìtica
Wikimedia Commons contiene file multimediali su Entaméba istulìtica
