Elsa Fornero

 Miranduléś

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś

L'Elsa Fornero tòlta śò a Trènt in dal 2012

«

A n psém briśa métar na „pacàda“ ad bèsi in sla tavla e sprar dòp ch'a gh sia 'l acòrd, a n s fà minga acsè.»

(Dichiarasiòṅ dla minìstra Elsa Fornero durànt la presentasiòṅ dla sò rifórma dal lavōr in dal Mars dal 2012)

Elsa Maria Fornero (San Carl Canavéś, 7 ad Maǵ dal 1948) l'è n'ecunumìsta piemuntéśa cun un pòst in acadèmmia in dua l'inséggna. Da 'l 16 ad Nuvémbar dal 2011 l'è la minìstra dal Lavōr e dal pulìtichi suciàli, cun na delèga anc a 'l ministér par gl’Ucaśiòṅ pâra par tut in dal Guèran Monti.

Biugrafìa

La sò carēra 'd inśgnànta

La Elsa Fornero l'è na profesóra 'd Ecunumìa pulìtica ad l'Università ad Turèṅ, l'inséggna Macroecunumìa e Ecunumìa dal rispàrmi, dla previdénsa e di fónd pensiòṅ (in ingléś), avénd fat anc dimóndi ricèrchi e studi in mèrit, tgnénd a drē a i rispàrmi dal famìji a gl'asicurasiòṅ in sla vita, a i prubléma ligâ a 'l dvintàr vèć e a i sistéma previdensiài, pùblic e privâ.

Da 'l 1993 a 'l 1998 l'è stada cunsiliéra cumunàla in dal Cumùṅ ad Turèṅ sóta la lista "Alleanza per Torino" in apòǵ a 'l sìndic ad sèntar-sinìstra Valentino Castellani.

In di an da 'l 2008 a 'l 2011 la gh'à abû anc di incàrag par Intesa Sanpaolo e, prima incóra, l'è stada mémbra dal Cunsìli diretìṿ dla società itagliàna di Ecunimìsta e dal cumitâ sientìfic ad Confindustria.

In dal 2001 l'à ciapâ al prèmi Saint Vincent par l'ecunumìa e dū an dòp al prèmi INA-Accademia dei Lincei p'r i sò studi in dal camp di asicurasiòṅ.

Spuśàda cun al prufesór e ecunumìsta Mario Deaglio, la gh'à dū fiōi, Silvia e Andrea.

'L incàrag ad Minìstra dal Lavōr

L'Elsa durànt al sò giuramènt da minìstra

Al 16 ad Nuvèmbar dal 2011 la vèṅ numinàda minìstra dal Lavōr e dal pulìtichi suciàli, cun na delèga anc a 'l ministér par gl’Ucaśiòṅ pâra par tut in dal Guèran tècnic ad Mario Monti ch'l iva tòlt al pòst ad Silvio Berlusconi. In dla stòria dal nòstar paéś l'è la secónda dóna a tgnir in maṅ cal ministēr lè, dòp la Tina Anselmi.

In d'l àmbit dal decrēt "Salva-Italia", preśentâ cun al làgarmi a i òć al 4 ad Dicémbar dal 2011, la dà na śviltìda a la rifórma dal sistéma pensiunìstic itagliàṅ, scanślànd al difarénsi fra vèć e śóvan pasànd a 'l sistéma cuntributìṿ par tut i lavuradōr.

Al 20 ad Mars dal 2012, invéci, la fà cgnósar i sò prugèt par cambiàr al marcâ dal lavōr, par réndar più stabìi i pòst ad lavōr in ingrès ma anc par far in manéra ad lasàr a cà facilmènt la gint dòp, parmiténd a i padròṅ i licensiamènt sénsa di mutìṿ vàlid ma dand sōl in cambi soquànt stipéndi. Al sò DDL al vrév métar maṅ a 'l artìcul daśdòt dal Statùt di Lavuradōr.

Al 22 'd Utóbar dal 2012 la diś la sua su i śóvan a 'n cunvégn d'l Assolombarda a Milaṅ: «I śóvan i n gh'aṅ minga da èsar trôp choosy quànd i sarnìsan al pòst ad lavōr. A 'l dig sèmpar a i mè studènt: 'l è méj ciapàr al prim lavōr śibî e pò, da dèntar, guardàr-as 'd intóran, a n s pōl piò spetàr al pòst ad lavōr ideâl, a gh'è da mét'r-as in śōg». Cal choosy lè (/ˈtʃuːzɪ/) l'è na paròla ingléśa ch'la fà gnir in mènt al nòstar ciûś (/ˈtʃuːz/) e l'è pròpria acsè parchè la vōl dir "cun la pusa sóta 'l naś".

Publicasiòṅ e Òpri

• Che cosa si produce come e per chi. Manuale italiano di microeconomia, fat insém a Onorato Castellino, Mario Deaglio, Mario Monti, Sergio Ricossa, Giorgio Rota, Turèṅ, Giappichelli, 1978.
• Economia del risparmio e della ricchezza. Comportamenti privati e indebitamento pubblico, fat insém a Onorato Castellino, Bulógna, Il Mulino, 1990. ISBN 88-15-02788-2.
• Esercitazioni e temi d'esame di macroeconomia. Anno accademico 1995-96, fat insém a Giovanna Nicodano e Fabio Cesare Bagliano, Milàṅ, Guerini, 1996. ISBN 88-04-00215-8.
• L'economia dei fondi pensione. Potenzialità e limiti della previdenza privata in Italia, Bulógna, Il Mulino, 1999. ISBN 88-15-06798-1.
• La riforma del sistema previdenziale italiano. Opzioni e proposte, a cura di e con Onorato Castellino, Bulógna, Il Mulino, 2001. ISBN 88-15-08396-0.
• Pension policy in an integrating Europe, curâ e fat insém a Onorato Castellino, Cheltenham-Northampton, Edward Elgar, 2003. ISBN 1843762544.
• Developing an annuity market in Europe, curâ e fat insém a Elisa Luciano, Cheltenham-Northampton, Edward Elgar, 2004. ISBN 1843764768.
• Pension Systems. Beyond Mandatory Retirement, curâ e fat insém a Paolo Sestito, Cheltenham-Northampton, Edward Elgar, 2005. ISBN 1843769476.

Culegamènt estéran

• (IT) La Fornero la s mét a piànśar mèntar la dascór dla sò rifórma dal pensiòṅ

Nòti