Burèglia
C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś |
La Burèglia (nóm sientìfic Borrelia) 'l è 'n batēr a fórma 'd gùcia a spiràł dla famìja di Spirochaetaceae ch'al pōl culpìr sia 'l bèsti (cèruv, sórag e uśèi) ch'l óm dand vita a 'n mâł infetìṿ ciamâ Bureglióśi. La s traśmét cun di murśgòt 'd insèt vetōr cuma la śéca o 'l piōć, la s cata bèṅ a 'l fréd e la gh'à 'n genóma dimóndi cumplès.
Al gènar “Borrelia” la gh'à almànc trénta-sèt spéci cgnusùdi, dódas respunsàbii dal Mâł ad Lyme cuma la Borrelia burgdorferi ch'la fà vgnir na màcia rósa a òć ad bóv in dua a gh'è stâ al murśgòt e pò dulōr a i mùscui, mâł ad tèsta, févra, stufìśia, còl rìgid e meningìte. In séguit, s'la n è minga curàda bèṅ, artìdi. Àtri fórmi ad burèglia impurtànti in madśìna i èṅ la Burèglia therileri (ch'la culpìs i bóv e 'l péguri) e la Burèglia anserina (gl'uśèi).
La Bureglióśi la pōl anc far fadìga a pasàr parchè a s pénsa ch'la Burèglia la sia bòna ad lugàr-as in dal sarvèl e in dal sistéma narvóś sentràł in dua gl'antibiòtig e 'l sistéma imunitàri i n gh rìvan briśa.
Culegamènt estéran
- (IT) La Burèglia in sal sit dla Treccani
- (IT) La Bureglióśi ad Lyme in sal sit dal Sèntar Nasiunàł 'd Epidemiulugìa
Àtar prugèt
- Wikiquote contiene citazioni di o su Burèglia
- Wikimedia Commons contiene file multimediali su Burèglia