Ghidisöl
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Mantuàn |
Ghidisöl o Gidisöl (italiàn: Guidizzolo) l'è 'n cumün dla pruìncia 'd Màntua.
Al g'ha 'na pupulasión ad 6.183 abitànt. L'è ün di paés dal Mantuàn indù ch'as pàrla 'n lumbàrd.
Ezémpi dal dialèt ad Ghidisöl
Ghe dìze dóca che ai tèmp del prim rè de Sìpro, dòpo che Gofrédo de Bügliù l'ìa ciapàt la Téra Sànta, gh'è sücès che 'na gran scióra de Guascógna l'è 'ndàda per deosiù al Sànto Sepólcro, e 'ndèl turnà, quand l'è riàda a Sìpro, l'è stàda insültàda de quàlche balòs. Töta föra de lé per 'ste ròba, la vulìa endà del rè a lamentàs. Ma vargü i g'ha dit che l'aràs trat vià el tèmp, perchè 'l rè l'éra 'n óm isè de póch, che óltre no éser gnà bù de vindicà le oféze fàde ai àter, el supurtàa aca quìle ch'i ga fàa a lü; e sücidìa che töcc quii che gh'ìa vargót cóntra lü, i se sfogàa col dìghen de töte le sórcc. La scióra, quand l'ha sintì 'ste laùr, sènsa sperànsa de vindicàs, e per cunsulàs a la méi, la s'è risólta de cuionà la picolésa del rè. Per fà quést, l'è 'ndada de lü có le làgrime ai öcc e la g'ha dit: "Car el mè sciór, mé no ègn mìga davànti a té có la sperànsa de vindicàm da quél ch'i m'ha fat, ma per pregàt almén che te me dìze cóme te fé a supurtà töte le oféze ch'i me dis ch'i ta fa; dizémel e isè podarò emparà a supurtà la mia. E Dio sa, se 'l pudés fà, cóme te la darés untéra a té, che te sé isè brào de supurtàn tànte".
El rè, che fin alùra l'éra stat isè trascüràt e isè pégher, cóme se 'l se fés desmisiàt töt endèna ólta, l'ha scomensiàt a vindicà cóme va l'oféza ch'i gh'ìa fat a 'sta scióra, e l'è deventàt el pö grant nemìch de töcc quii che dòpo 'ste laùr és fat vargót cóntra l'onùr de la sò corùna.
Giovanni Papanti, I parlari italiani in Certaldo, 1875, pag. 267
Aquanégra · Àzula · Bagnöl · Bigarèl · Borchfòrt · Bòsul · Bufrànch · Cané · Carbunèra · i Castèi · Castiù · Castlàr · Castlücc · Cavriàna · Cazalmòr · Cazalòlt · Cazarimà · Cumsàch · Cürtatùn · Dözul · Felònica · Gazòlt · Gasöl · Ghidisöl · Gùit · Gunzàga · Magnacavàl · Màntua · Marcarìa · Mariàna · Marmiröl · Médule · la Mòja · Mosambàn · Munticiàna · la Ólta · Pegügnàga · la Péf · Piübega · al Pós · Pónti · Pòrt Mantuàn · Pumpunésch · Quingéntuli · Quistèl · Redundèsch · Réar · Rivaröl · Roarbèla · Rödegh · Roncafrèr · Sabiunèda · San Banadèt · San Giuàn dal Dòs · San Iàcum dli Sgnàdi · San Martèn · San Zòrs · Sarezére · Schivnòia · Sèrmad · Seravàl · Sulfrì · Süstinént · Süsèra · Viadàna · Ustìlia · Vergìli · Vìla Póma · Vilimpénta ·