Friedrich Schiller: differenze tra le versioni

Da Wikipedia.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Nessun oggetto della modifica
mNessun oggetto della modifica
Riga 9: Riga 9:
{{dialort | dial=Carpśàn}}
{{dialort | dial=Carpśàn}}


[[File:Anton Graff - Friedrich Schiller.jpg|220px|thumb|left|'N artràt 'dal Schiller śóven 'dal 1785, piturê da Anton Graff]]
[[File:Anton Graff - Friedrich Schiller.jpg|220px|thumb|left|'N artràt 'dal Schiller śóven dal 1785, piturê da [[Anton Graff]].]]
[[File:MarbachSchillerhaus.jpg|280px|thumb|right|La cà nadèla 'd Schiller a Marbach am Neckar]]
[[File:MarbachSchillerhaus.jpg|280px|thumb|right|La cà nadèla 'd Schiller a Marbach am Neckar.]]
[[File:Schiller Die Räuber 1781.jpg|280px|thumb|right|La prìma edisiòun ed ''Die Räuber'' (I maśnadiér), publichèda in dal 1781]]
[[File:Schiller Die Räuber 1781.jpg|280px|thumb|right|La prìma edisiòun ed ''Die Räuber'' ([[I maśnadiēr]]), publichèda in dal 1781.]]
[[File:Schiller Autogram.jpg|150px|thumb|right|La só firma]]
[[File:Schiller Autogram.jpg|150px|thumb|right|La só firma.]]




'''Johann Christoph Friedrich von Schiller''' ([[Marbach am Neckar]], 10 ed [[novèmber]] [[1759]] - [[Weimar]], [[9 ed maz|9 ed màś]] [[1805]]) 'l è stê un puvéta, filòsuf, scritōr e stòric [[Germâgna|tudèsc]].
'''Johann Christoph Friedrich von Schiller''' ([[Marbach am Neckar]], 10 ed [[novèmber]] [[1759]] - [[Weimar]], [[9 ed maz|9 ed màǵ]] [[1805]]) 'l è stê un [[puvéta]], [[filòśuf]], [[scritōr]] e [[stòric]] [[Germâgna|tudèsc]].


In dal [[1780]] al Schiller al dvèinta dutōr di suldê a [[Stucàrda|Stuchèrda]]. In dal 1781 al dà al stampi ''[[I maśnadiér]]'' in manéra anònima. In dal 1783, mèinter ch'l è andê a lavurèr cuma bibliotechèr, al sòtascrìv un cuntràt ed an cuma puvèta 'd teàter a [[Mannheim]]. I an ch' i seguìsen, al Schiller al gh' la chèva 'd viaśèr, cùm' a [[Leipzig]], a [[Dresda]] e a [[Weimar]] e 'l incòuntra per la prèma volta al [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]] in dal 1788. Sèimper in dal 1788 al gh' la chèva ed dvintèr profesór ed [[storia]] e [[filuśufìa]] a [[Iena]]; al scrìv dagli óvri 'd storia e al cgnùs 'l [[Wilhelm von Humboldt|Humbolt]].
In dal [[1780]] al Schiller al dvèinta dutōr di suldê a [[Stucàrda|Stuchèrda]]. In dal 1781 al dà al stampi ''[[I maśnadiēr]]'' in manéra anònima. In dal 1783, mèinter ch'l è andê a lavurèr cuma [[bibliotechêr]], al sòtascrìv un cuntrât ed du an cuma puvéta 'd teàter a [[Mannheim]]. I an ch' i seguìsen, al Schiller al gh'la chèva 'd viaśèr, c'm'a [[Leipzig]], a [[Dresda]] e a [[Weimar]] e 'l incòuntra per la prìma volta al [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]] in dal 1788. Sèimper in dal 1788 al gh'la chèva ed dvintèr profesōr ed [[storia]] e [[filuśufìa]] a [[Iena]]; al scrìv dagli ōvri 'd storia e al cgnùs 'l [[Wilhelm von Humboldt|Humbolt]].


In dal 1790, al Schiller al spóśa la [[Charlotte von Lengefeld]].
In dal 1790, al Schiller al spóśa la [[Charlotte von Lengefeld]].


In dal 1799 al Goethe al al persuêd a scrìver di èter pès ed teàter. Al tóś, insèm a lò, la diresiòun dal [[Theàter nasiunèl tudèsc|teàter ed la Córt grànduchèla]] ch' al dvèinta prèsti al méj dal teàter tudèsc e 'l permèt al rinàser 'dal gèner dramàtic.
In dal 1799 al Goethe 'l al persuêd a scrìver di èter pês ed teàter. Al tōś, insèm a lò, la diresiòun dal [[Theàter nasiunèl tudèsc|teàter ed la Córt grànduchèla]] ch'al dvèinta présti al méj dal teàter tedèsc e 'l permèt 'l arnàser 'dal gèner dramàtic.

In dal [[1802]] i gh' dàn al tìtul nobilièr e 'l so cugnòm al dvèinta "von Schiller". Al mór a 45 an ed tuberculóś.


In dal [[1802]] i gh'dàn al tìtul nobiliêr e 'l so cugnòm al dvèinta "von Schiller". Al mōr a 45 an ed [[tuberculōś]].


== I só drama ==
== I só drama ==
* ''Die Räuber'', ([[I maśnadiér]]) (1781)
* ''Die Räuber'', ([[I maśnadiēr]]) (1781)
* ''Die Verschwörung des Fiesco zu Genua'' (1784)
* ''Die Verschwörung des Fiesco zu Genua'' (1784)
* ''Kabale und Liebe. Ein Bürgerliches Trauerspiel'' (1783)
* ''Kabale und Liebe. Ein Bürgerliches Trauerspiel'' (1783)
Riga 41: Riga 40:
* ''Demetrius'' (mìa finî, 1805)
* ''Demetrius'' (mìa finî, 1805)


==Èter progêt==
{{interprogetto|commons=Category:Friedrich Schiller|s=it:Autore:Friedrich Schiller|q=it:Friedrich Schiller}}

==Colegamèint estèren==
* {{it}} [http://www.treccani.it/enciclopedia/johann-christoph-friedrich-schiller/ La só schéda] in sìm'a la ''Treccani''.

==Noti e referèinsi==
{{References}}


|sel=1
|sel=1

}}
}}
{{Sturm und Drang}}

[[Categoria:Leteratûra tedèsca|Schiller Friedrich]]
{{DEFAULTSORT:Schiller Friedrich}}
[[Categoria:Leteratûra tedèsca]]
[[Categoria:BIOGRAFIA]]

Versione delle 09:12, 7 Dec 2015

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn Emiliàn

'N artràt 'dal Schiller śóven dal 1785, piturê da Anton Graff.
La cà nadèla 'd Schiller a Marbach am Neckar.
La prìma edisiòun ed Die Räuber (I maśnadiēr), publichèda in dal 1781.
La só firma.


Johann Christoph Friedrich von Schiller (Marbach am Neckar, 10 ed novèmber 1759 - Weimar, 9 ed màǵ 1805) 'l è stê un puvéta, filòśuf, scritōr e stòric tudèsc.

In dal 1780 al Schiller al dvèinta dutōr di suldê a Stuchèrda. In dal 1781 al dà al stampi I maśnadiēr in manéra anònima. In dal 1783, mèinter ch'l è andê a lavurèr cuma bibliotechêr, al sòtascrìv un cuntrât ed du an cuma puvéta 'd teàter a Mannheim. I an ch' i seguìsen, al Schiller al gh'la chèva 'd viaśèr, c'm'a Leipzig, a Dresda e a Weimar e 'l incòuntra per la prìma volta al Goethe in dal 1788. Sèimper in dal 1788 al gh'la chèva ed dvintèr profesōr ed storia e filuśufìa a Iena; al scrìv dagli ōvri 'd storia e al cgnùs 'l Humbolt.

In dal 1790, al Schiller al spóśa la Charlotte von Lengefeld.

In dal 1799 al Goethe 'l al persuêd a scrìver di èter pês ed teàter. Al tōś, insèm a lò, la diresiòun dal teàter ed la Córt grànduchèla ch'al dvèinta présti al méj dal teàter tedèsc e 'l permèt 'l arnàser 'dal gèner dramàtic.

In dal 1802 i gh'dàn al tìtul nobiliêr e 'l so cugnòm al dvèinta "von Schiller". Al mōr a 45 an ed tuberculōś.

I só drama

  • Die Räuber, (I maśnadiēr) (1781)
  • Die Verschwörung des Fiesco zu Genua (1784)
  • Kabale und Liebe. Ein Bürgerliches Trauerspiel (1783)
  • Dom Karlos, Infant von Spanien (1787/88)
  • Wallenstein (1799), trilugìa cumpòsta da
    • Wallensteins Lager (Al camp ed Wallenstein) (1796)
    • Die Piccolomini (Ai Piccolomini), (1798)
    • Wallensteins Tod (La mort ed Wallenstein) (1799)
  • Maria Stuart (La Marìa Stuàrda) (1800)
  • Die Jungfrau von Orléans (La ragasóla 'd Orleàn) (1801)
  • Die Braut von Messina (La spóśa 'd Mesèina) ((1803)
  • Wilhelm Tell (1803/04)
  • Demetrius (mìa finî, 1805)

Èter progêt

Colegamèint estèren

Noti e referèinsi