Berlîṅ: differenze tra le versioni

Da Wikipedia.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
mNessun oggetto della modifica
Nessun oggetto della modifica
Riga 9: Riga 9:
{{dialort | dial=Miranduléś}}
{{dialort | dial=Miranduléś}}


[[File:Locator_map_Berlin_in_Germany.svg|250px|thumb|left|Berlîṅ in sla mapa in rós]]
[[File:Locator_map_Berlin_in_Germany.svg|225px|thumb|left|Berlîṅ in sla mapa in rós]]
[[File:Coat_of_arms_of_Berlin.svg|170px|thumb|right|Al stéma dla sità]]
[[File:Coat_of_arms_of_Berlin.svg|170px|thumb|right|Al stéma dla sità]]
[[File:Brandenburger_Tor_abends.jpg|170px|thumb|right|La pòrta 'd Brandebûrg]]
[[File:Brandenburger_Tor_abends.jpg|170px|thumb|right|La pòrta 'd Brandebûrg]]
[[File:Reichstag_building_Berlin_view_from_west_before_sunset.jpg|170px|thumb|right|Al parlamènt ''Reichstag'']]
[[File:Reichstag_building_Berlin_view_from_west_before_sunset.jpg|170px|thumb|right|Al parlamènt ''Reichstag'']]
[[File:Berlin_Tiergarten_Siegess%C3%A4ule_Luftansicht.jpg|170px|thumb|right|Al parc ''Tiergarten'']]
[[File:Berlin_Tiergarten_Siegess%C3%A4ule_Luftansicht.jpg|170px|thumb|right|Al parc ''Tiergarten'']]
[[File:Mauer_Park_Berlin.JPG|170px|thumb|right|Al mur ad Berlîṅ]]




'''Berlîṅ''' (''Berlin'' in [[tedésc]], a s lèś [bɛɐ̪ ˈliːn]) l'è la capitàl dla [[Germâgna]] e na sità-stat ad tri migliòṅ e mèś 'd abitànt a 'l incìrca (sènt-mila i èṅ i turc. sinquànta-mila i pulàc), al secónd cumùṅ più grand 'd [[Europa]] dòp [[Lóndra]]. La sità metrupulitàna la in fà sù invéci da piò ad siē. La s cata tut dènt'r a la regiòṅ dal [[Brandebûrg]], in dal nòrd-èst dal paéś a stanta km da la [[Pulògna]], e l'è divìśa in dódas distrét e nuànta-sinc quartēr.
'''Berlîṅ''' (''Berlin'' in [[tedésc]], a s lèś [bɛɐ̪ ˈliːn]) l'è la capitàl dla [[Germâgna]] e na sità-stat ad tri migliòṅ e mèś 'd abitànt a 'l incìrca (sènt-mila i èṅ i turc. sinquànta-mila i pulàc), al secónd cumùṅ più grand 'd [[Europa]] dòp [[Lóndra]]. La sità metrupulitàna la in fà sù invéci da piò ad siē. La s cata tut dènt'r a la regiòṅ dal [[Brandebûrg]], in dal nòrd-èst dal paéś a stanta km da la [[Pulògna]], e l'è divìśa in dódas distrét e nuànta-sinc quartēr. In mèś a gh pasa 'l fiùm [[Sprèa]].


L'è sèmpar stada la sità più impurtànta dla regiòṅ dal [[Brandebûrg]] dvintànd la capitàl dla [[marca dal Brandebûrg]] in dal 1451, dal [[régn ad Prùsia]] in dal 1701 e d'l [[impēr tedésc]] in dal 1871. In dal 1920 l'à tirâ dèntar soquànt cumùṅ e sità lè darènt par dar vita a la „Berlîṅ Granda“. A la fiṅ dla [[secónda guèra mundiàla]] l'è stada divìsa in quàtar cantòṅ, i tri a òvest (''Berlîṅ Òvest'') sóta 'l cuntròl di [[Stat Unî]], dal [[Régn Unî]] e dla [[Frància]], qvél a èst (''Berlîṅ Èst'') in maṅ a la [[Rùsia]] e capitàl dla [[Germàgna d'l Èst]]. A divìd'r-i 'l è stâ tirâ sù 'n mur ch'al gh'è armàś in fiṅ a 'l 9 ad Nuvémbar dal 1989 quànd a s è psû mét'r insém incóra la [[Germâgna]] (''Wiedervereinigung'').
L'è sèmpar stada la sità più impurtànta dla regiòṅ dal [[Brandebûrg]] dvintànd la capitàl dla [[marca dal Brandebûrg]] in dal 1451, dal [[régn ad Prùsia]] in dal 1701 e d'l [[impēr tedésc]] in dal 1871. In dal 1920 l'à tirâ dèntar soquànt cumùṅ e sità lè darènt par dar vita a la „Berlîṅ Granda“. A la fiṅ dla [[secónda guèra mundiàla]] l'è stada divìsa in quàtar cantòṅ, i tri a òvest (''Berlîṅ Òvest'') sóta 'l cuntròl di [[Stat Unî]], dal [[Régn Unî]] e dla [[Frància]], qvél a èst (''Berlîṅ Èst'') in maṅ a la [[Rùsia]] e capitàl dla [[Germàgna d'l Èst]]. A divìd'r-i 'l è stâ tirâ sù 'n mur ch'al gh'è armàś in fiṅ a 'l 9 ad Nuvémbar dal 1989 quànd a s è psû mét'r insém incóra la [[Germâgna]] (''Wiedervereinigung'').


Dimóndi impurtànt par la sità 'l è 'l turìśum ma anc i servìsi e 'l tecnulugìi dla cumunicasiòṅ. In sità i s càtan la [[Siemens]] (in dal distrét ad [[Spandau]]), la [[DaimlerChrysler]], l'[[Allianz]], la [[BMW]] e la [[Deutsche Bahn]] (trêṅ). In Favràr a gh'è 'n impurtànt [[Fèstival ad Berlîṅ|fèstival dal cinéma]] ch'al dà 'l prèmi d'l “Òrs 'd Òr”, bèstia c'l è da sèmp'r anc al sìmbul dla sità.
Fra i sò magàr più famóś a gh'è 'l [[Currywurst]], na [[salsìsa]] tajàda in tant cunsèṅ e cunsàda cun dal sûg ad pamdòr, e 'l [[Brezel]], al sò paṅ tìpic.
Dimóndi impurtànt par la sità 'l è 'l turìśum ma anc i servìsi e 'l tecnulugìi dla cumunicasiòṅ. In sità i s càtan la [[Siemens]] (in dal distrét ad [[Spandau]]), la [[DaimlerChrysler]], l'[[Allianz]], la [[BMW]] e la [[Deutsche Bahn]] (trêṅ). In Favràr a gh'è 'n impurtànt [[Fèstival ad Berlîṅ|fèstival dal cinéma]] ch'al dà 'l prèmi d'l “Òrs 'd Òr”, bèstia c'l'è da sèmp'r anc al sìmbul dla sità.


I palàs e i parc prusiàṅ 'd ''Berlîṅ'' e dla sità 'd [[Potsdam]] i èṅ dvintâ patrimòni dl'umanità par 'l [[UNESCO]] (da 'l 1990) acsè cuma l'[[Ìśula di Muśèo]] (da 'l 1999). Da 'rcurdàr anc l'urchèstra di [[Berliner Philharmoniker]] cunsideràda una dal più impurtànti a 'l mónd. Al stadi dla sità 'l è 'l ''Olympiastadion'', al stadi ulìmpig.
I palàs e i parc prusiàṅ 'd ''Berlîṅ'' e dla sità 'd [[Potsdam]] i èṅ dvintâ patrimòni dl'umanità par 'l [[UNESCO]] (da 'l 1990) acsè cuma l'[[Ìśula di Muśèo]] (da 'l 1999). Da 'rcurdàr anc l'urchèstra di [[Berliner Philharmoniker]] cunsideràda una dal più impurtànti a 'l mónd. Al stadi dla sità 'l è 'l ''Olympiastadion'', al stadi ulìmpig.
Riga 29: Riga 32:


* [[Mike Nichols]], regìsta
* [[Mike Nichols]], regìsta
* [[Margarethe von Trotta]], regìsta
* [[Ernst Lubitsch]], regìsta
* [[Marlene Dietrich]], atōra
* [[Marlene Dietrich]], atōra
* [[Nastassja Kinski]], atōra
* [[Nina Hagen]], cantànta
* [[Nina Hagen]], cantànta
* [[Paul Landers]], chitarìsta di [[Rammstein]]
* [[Paul Landers]], chitarìsta di [[Rammstein]]
* [[Christian Lorenz]], tasterìsta di [[Rammstein]]
* [[Christian Lorenz]], tasterìsta di [[Rammstein]]
* [[Christoph Schneider]], baterìsta di [[Rammstein]]
* [[Christoph Schneider]], baterìsta di [[Rammstein]]
* [[Erik Zabel]], cislìsta
* [[Erik Zabel]], ciclìsta
* [[Kevin-Prince Boateng]], śugadōr ad fólbar
* [[Christian Ziege]], śugadōr ad fólbar
* [[Thomas Häßler]], śugadōr ad fólbar


== Culegamènt estéran ==
== Culegamènt estéran ==

Versione delle 23:58, 25 Nov 2015

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś Emiliàn

Berlîṅ in sla mapa in rós
Al stéma dla sità
La pòrta 'd Brandebûrg
Al parlamènt Reichstag
Al parc Tiergarten
Al mur ad Berlîṅ


Berlîṅ (Berlin in tedésc, a s lèś [bɛɐ̪ ˈliːn]) l'è la capitàl dla Germâgna e na sità-stat ad tri migliòṅ e mèś 'd abitànt a 'l incìrca (sènt-mila i èṅ i turc. sinquànta-mila i pulàc), al secónd cumùṅ più grand 'd Europa dòp Lóndra. La sità metrupulitàna la in fà sù invéci da piò ad siē. La s cata tut dènt'r a la regiòṅ dal Brandebûrg, in dal nòrd-èst dal paéś a stanta km da la Pulògna, e l'è divìśa in dódas distrét e nuànta-sinc quartēr. In mèś a gh pasa 'l fiùm Sprèa.

L'è sèmpar stada la sità più impurtànta dla regiòṅ dal Brandebûrg dvintànd la capitàl dla marca dal Brandebûrg in dal 1451, dal régn ad Prùsia in dal 1701 e d'l impēr tedésc in dal 1871. In dal 1920 l'à tirâ dèntar soquànt cumùṅ e sità lè darènt par dar vita a la „Berlîṅ Granda“. A la fiṅ dla secónda guèra mundiàla l'è stada divìsa in quàtar cantòṅ, i tri a òvest (Berlîṅ Òvest) sóta 'l cuntròl di Stat Unî, dal Régn Unî e dla Frància, qvél a èst (Berlîṅ Èst) in maṅ a la Rùsia e capitàl dla Germàgna d'l Èst. A divìd'r-i 'l è stâ tirâ sù 'n mur ch'al gh'è armàś in fiṅ a 'l 9 ad Nuvémbar dal 1989 quànd a s è psû mét'r insém incóra la Germâgna (Wiedervereinigung).

Fra i sò magàr più famóś a gh'è 'l Currywurst, na salsìsa tajàda in tant cunsèṅ e cunsàda cun dal sûg ad pamdòr, e 'l Brezel, al sò paṅ tìpic.

Dimóndi impurtànt par la sità 'l è 'l turìśum ma anc i servìsi e 'l tecnulugìi dla cumunicasiòṅ. In sità i s càtan la Siemens (in dal distrét ad Spandau), la DaimlerChrysler, l'Allianz, la BMW e la Deutsche Bahn (trêṅ). In Favràr a gh'è 'n impurtànt fèstival dal cinéma ch'al dà 'l prèmi d'l “Òrs 'd Òr”, bèstia c'l'è da sèmp'r anc al sìmbul dla sità.

I palàs e i parc prusiàṅ 'd Berlîṅ e dla sità 'd Potsdam i èṅ dvintâ patrimòni dl'umanità par 'l UNESCO (da 'l 1990) acsè cuma l'Ìśula di Muśèo (da 'l 1999). Da 'rcurdàr anc l'urchèstra di Berliner Philharmoniker cunsideràda una dal più impurtànti a 'l mónd. Al stadi dla sità 'l è 'l Olympiastadion, al stadi ulìmpig.

Al sò sìndig, da 'l 2014, 'l è al sucialìsta Michael Müller.

Persunàǵ ligâ a Berlîṅ

Culegamènt estéran