Tipografìa: differenze tra le versioni

Da Wikipedia.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
mNessun oggetto della modifica
mNessun oggetto della modifica
Riga 11: Riga 11:
[[File:Buchdrucker-1568.png|220px|thumb|left|Na Tipografìa ed [[Francoforte sul Meno|Francfòrt]] in dal [[1568]]]]
[[File:Buchdrucker-1568.png|220px|thumb|left|Na Tipografìa ed [[Francoforte sul Meno|Francfòrt]] in dal [[1568]]]]


La '''Tipografìa''' (dal grèc ''τύπος'', "ségn" e ''γράφειν'', "scrîver") l' è na tècnica 'd stampa impurtéda chè in [[Itâglia]] a la fìn dal Quatersèint da soquànt tipògraf, che 'l piò famóś 'l era 'l venesiàṅ [[Aldo Manuzio|Aldo Manusio]] e druèda dimòndi subìt int dla [[Vènet|regiòun véneta]] per stampèr i prìm lìber cui caràter môbil.
La '''Tipografìa''' (dal grèc ''τύπος'', "ségn" e ''γράφειν'', "scrîver") l' è na tènnica 'd stampa impurtéda chè in [[Itâglia]] a la fìn dal Quatersèint da soquànt tipógraf, che 'l piò famóś 'l era al venesiàṅ [[Aldo Manuzio|Aldo Manusio]], e druèda dimòndi subìt in dla [[Vènet|regiòun véneta]] per stampèr i prìm lìber c'n i caràter móbil.


== Descrisiòun ==
== Descrisiòun ==


Al mistēr dal tipògraf al s divîd in piò pert:
Al mistēr dal tipógraf al s divîd in piò pert:


* Mèter śò 'na bòśa p'r avér cèri agli idéi dal riśultê ch' a s catarà;
* Mèter śò 'na bòśa p'r avér cèri agli idéi dal riśultê ch' a s catarà;


* Preparèr na 'fòrma' cumpòsta cui caràter môbil u anca cun di polìmer, ed quèl ch'a biśgnarà andèr a stampèr (al furmê tipugràfic);
* Preparèr na 'fòrma' cumpòsta c'n i caràter môbil u anca cun di polìmer, ed quèl ch'a biśgnarà andèr a stampèr (al furmê tipogràfic);


[[File:Metal movable type.jpg|240|px|thumb|right|I caràter môbil ed piòmb dèint'r al casèt dal tipōgraf, e in sìma, 'na forma già cumpòsta]]
[[File:Metal movable type.jpg|240|px|thumb|right|I caràter móbil ed piòmb dèint'r al casèt dal tipógraf, e in sìma, 'na forma già cumpòsta]]
* Pasèr'gh in sìma dl inciòster, cun di rùl ch'i gh'al spèlmen; pò la fòrma, ch'l' è speculèr a quèl ch'a sn andrà a léśer, la vìn presèda in na manéra unifòrma (a gh' è dimòndi manéri ed presèrla) int sul piàn, sul fój 'd chèrta u 'd cartòun (mo al prèv anca èser un fòj 'd [[pergaména]], d' [[séda]], d' [[rèś]], ed [[plàstica]] u d' [[metâl]]) in dû a s và a pugèr l'inciòster piò adàt al chèś, e 'l stampê 'l armagn acsè stampê in 'na manèra bastànsa durèvol (el deblèsi per la tgnùda dla stàmpa i prèven èser i strapàs, al bagnê, e 'na lunga 'spusisiòun a la luś, ch' la gh'śbiadirèv 'l inciòster);
* Pasèr'gh in sìma dl inciòster, cun di rùl ch'i gh'al spèlmen; pò la fòrma, ch'l' è speculêr a quèl ch'a s'n andrà a léśer, la vìn presèda in na manéra unifòrma (a gh' è dimòndi manéri ed presèrla) in sìm'a 'l piàn, a 'l fój ed chèrta u 'd cartòun (mo al prèv anca èser un fój ed [[pergaména]], ed [[séda]], ed [[rêś]], ed [[plàstica]] o 'd [[metâl]]), in dû a s và a pugèr 'l inciòster piò adàt al chèś, e 'l stampê 'l armagn acsè stampê in 'na manèra bastànsa stàbil (el deblèsi per la tgnùda dla stàmpa i prèven èser i strapàs, al bagnê, e 'na lunga 'spusisiòun a la luś, ch' la gh'śbiadirèv 'l inciòster);


* Al tipôgraf al gh' arà anca da cunfesiunèr i stampê in cla manéra ch' a vôl al cliĵnt finèl: bluchèt, calendàri, lìber, manifèst, vulantèin, schèdi, ets.
* Al tipôgraf al gh' arà anca da cunfesiunèr i stampê in cla manéra ch' al vōl al cliìnt finêl: bluchèt, calendàri, lìber, manifèst, vulantèin, schèdi, e via descurènd.




P'r estensiòun la tipografìa, la nn' è mìa sôl la tècnica 'd stàmpa, mo anca al laburatòri u la fàbrica in dû a se stàmpa.
P'r estensiòun, la tipografìa la nn' è mìa sól la tènnica 'd stàmpa, mo anc al laburatòri o la fàbrica in dû a se stàmpa.


== Ligàm ed fóra ==
== Ligàm ed fóra ==
Riga 36: Riga 36:
}}
}}


[[Categoria:ARTE|Tipografìa]]
{{DEFAULTSORT:Tipografìa}}
[[Categoria:STAMPA|Tipografìa]]
[[Categoria:Tipografìa]]
[[Categoria:ARTE]]
[[Categoria:STAMPA]]

Versione delle 22:59, 4 Lój 2014

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn Emiliàn

Na Tipografìa ed Francfòrt in dal 1568

La Tipografìa (dal grèc τύπος, "ségn" e γράφειν, "scrîver") l' è na tènnica 'd stampa impurtéda chè in Itâglia a la fìn dal Quatersèint da soquànt tipógraf, che 'l piò famóś 'l era al venesiàṅ Aldo Manusio, e druèda dimòndi subìt in dla regiòun véneta per stampèr i prìm lìber c'n i caràter móbil.

Descrisiòun

Al mistēr dal tipógraf al s divîd in piò pert:

  • Mèter śò 'na bòśa p'r avér cèri agli idéi dal riśultê ch' a s catarà;
  • Preparèr na 'fòrma' cumpòsta c'n i caràter môbil u anca cun di polìmer, ed quèl ch'a biśgnarà andèr a stampèr (al furmê tipogràfic);
I caràter móbil ed piòmb dèint'r al casèt dal tipógraf, e in sìma, 'na forma già cumpòsta
  • Pasèr'gh in sìma dl inciòster, cun di rùl ch'i gh'al spèlmen; pò la fòrma, ch'l' è speculêr a quèl ch'a s'n andrà a léśer, la vìn presèda in na manéra unifòrma (a gh' è dimòndi manéri ed presèrla) in sìm'a 'l piàn, a 'l fój ed chèrta u 'd cartòun (mo al prèv anca èser un fój ed pergaména, ed séda, ed rêś, ed plàstica o 'd metâl), in dû a s và a pugèr 'l inciòster piò adàt al chèś, e 'l stampê 'l armagn acsè stampê in 'na manèra bastànsa stàbil (el deblèsi per la tgnùda dla stàmpa i prèven èser i strapàs, al bagnê, e 'na lunga 'spusisiòun a la luś, ch' la gh'śbiadirèv 'l inciòster);
  • Al tipôgraf al gh' arà anca da cunfesiunèr i stampê in cla manéra ch' al vōl al cliìnt finêl: bluchèt, calendàri, lìber, manifèst, vulantèin, schèdi, e via descurènd.


P'r estensiòun, la tipografìa la nn' è mìa sól la tènnica 'd stàmpa, mo anc al laburatòri o la fàbrica in dû a se stàmpa.

Ligàm ed fóra