Friedrich Schiller: differenze tra le versioni

Da Wikipedia.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
m Sistemê vōs ed categoréia
mNessun oggetto della modifica
Riga 17: Riga 17:
'''Johann Christoph Friedrich von Schiller''' ([[Marbach am Neckar]], 10 ed novèmber 1759 - [[Weimar]], 9 ed màś 1805) 'l è stê un puvéta, filòsuf, scritōr e stòric [[Germâgna|tudèsc]].
'''Johann Christoph Friedrich von Schiller''' ([[Marbach am Neckar]], 10 ed novèmber 1759 - [[Weimar]], 9 ed màś 1805) 'l è stê un puvéta, filòsuf, scritōr e stòric [[Germâgna|tudèsc]].


In dal 1780 al Schiller al dvèinta dutōr di suldê a [[Stucàrda|Stuchèrda]]. In dal 1781 al dà al stampi ''[[I maśnadiér]]'' in manéra anònima. In dal 1783, mèinter ch'l è andê a lavurèr cuma bibliotechèr, al sòtascrìv un cuntràt ed dū an cuma puvèta 'd teàter a Mannheim. I an ch' i seguìsen, al Schiller al gh' la chèva 'd viaśèr, cùm' a [[Leipzig]], a [[Dresda]] e a [[Weimar]] e 'l incòuntra per la prèma volta al [[Johann Wolfgang von Goethe]] in dal 1788. Sèimper in dal 1788 al gh' la chèva ed dvintèr profesór ed stòria e filuśufìa a [[Iena]]; al scrìv dagli óvri 'd storia e al cgnùs [[Wilhelm von Humboldt]].
In dal 1780 al Schiller al dvèinta dutōr di suldê a [[Stucàrda|Stuchèrda]]. In dal 1781 al dà al stampi ''[[I maśnadiér]]'' in manéra anònima. In dal 1783, mèinter ch'l è andê a lavurèr cuma bibliotechèr, al sòtascrìv un cuntràt ed dū an cuma puvèta 'd teàter a [[Mannheim]]. I an ch' i seguìsen, al Schiller al gh' la chèva 'd viaśèr, cùm' a [[Leipzig]], a [[Dresda]] e a [[Weimar]] e 'l incòuntra per la prèma volta al [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]] in dal 1788. Sèimper in dal 1788 al gh' la chèva ed dvintèr profesór ed [[storia]] e [[filuśufìa]] a [[Iena]]; al scrìv dagli óvri 'd storia e al cgnùs 'l [[Wilhelm von Humboldt|Humbolt]].


In dal 1790, al Schiller al spóśa la [[Charlotte von Lengefeld]].
In dal 1790, al Schiller al spóśa la [[Charlotte von Lengefeld]].
Riga 46: Riga 46:
}}
}}


[[Categoria:Leteratûra tedèsca|Friedrich Schiller]]
[[Categoria:Leteratûra tedèsca|Schiller Friedrich]]

Versione delle 17:57, 9 feb 2014

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn Emiliàn

'N artràt 'dal Schiller śóven 'dal 1785, piturê da Anton Graff
La cà nadèla 'd Schiller a Marbach am Neckar
La prìma edisiòun ed Die Räuber (I maśnadiér), publichèda in dal 1781
La só firma


Johann Christoph Friedrich von Schiller (Marbach am Neckar, 10 ed novèmber 1759 - Weimar, 9 ed màś 1805) 'l è stê un puvéta, filòsuf, scritōr e stòric tudèsc.

In dal 1780 al Schiller al dvèinta dutōr di suldê a Stuchèrda. In dal 1781 al dà al stampi I maśnadiér in manéra anònima. In dal 1783, mèinter ch'l è andê a lavurèr cuma bibliotechèr, al sòtascrìv un cuntràt ed dū an cuma puvèta 'd teàter a Mannheim. I an ch' i seguìsen, al Schiller al gh' la chèva 'd viaśèr, cùm' a Leipzig, a Dresda e a Weimar e 'l incòuntra per la prèma volta al Goethe in dal 1788. Sèimper in dal 1788 al gh' la chèva ed dvintèr profesór ed storia e filuśufìa a Iena; al scrìv dagli óvri 'd storia e al cgnùs 'l Humbolt.

In dal 1790, al Schiller al spóśa la Charlotte von Lengefeld.

In dal 1799 al Goethe al al persuêd a scrìver di èter pès ed teàter. Al tóś, insèm a lò, la diresiòun dal teàter ed la Córt grànduchèla ch' al dvèinta prèsti al méj dal teàter tudèsc e 'l permèt al rinàser 'dal gèner dramàtic.

In dal 1802 i gh' dàn al tìtul nobilièr e 'l so cugnòm al dvèinta "von Schiller". Al mór a 45 an ed tuberculóś.


I só drama

  • Die Räuber, (I maśnadiér) (1781)
  • Die Verschwörung des Fiesco zu Genua (1784)
  • Kabale und Liebe. Ein Bürgerliches Trauerspiel (1783)
  • Dom Karlos, Infant von Spanien (1787/88)
  • Wallenstein (1799), trilugìa cumpòsta da
    • Wallensteins Lager (Al camp ed Wallenstein) (1796)
    • Die Piccolomini (Ai Piccolomini), (1798)
    • Wallensteins Tod (La mort ed Wallenstein) (1799)
  • Maria Stuart (La Marìa Stuàrda) (1800)
  • Die Jungfrau von Orléans (La ragasóla 'd Orleàn) (1801)
  • Die Braut von Messina (La spóśa 'd Mesèina) ((1803)
  • Wilhelm Tell (1803/04)
  • Demetrius (mìa finî, 1805)