Po: differenze tra le versioni

Da Wikipedia.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
m Bot: Migrating 68 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q643 (translate me)
Rilettura
Riga 12: Riga 12:
Al Po al vien zò dal Monviso, in Piemont, e al traversa par al lungh tutt l'Altitalia, da ovest a est, e al và a finir in tl'Adriatic, tra [[Frara]] e [[Ruìg]]: al's verz in't un gran delta in sett rami difarent. A'l g'ha un mucc d'afluént, parché tutt i fium dal nord-ovest (cuii dal Piemont e dla Lumbardia e dla Liguria e d'i Apenìn emiliàn) e anc'un par dala Svìzera i va a finir in tal Po.
Al Po al vien zò dal Monviso, in Piemont, e al traversa par al lungh tutt l'Altitalia, da ovest a est, e al và a finir in tl'Adriatic, tra [[Frara]] e [[Ruìg]]: al's verz in't un gran delta in sett rami difarent. A'l g'ha un mucc d'afluént, parché tutt i fium dal nord-ovest (cuii dal Piemont e dla Lumbardia e dla Liguria e d'i Apenìn emiliàn) e anc'un par dala Svìzera i va a finir in tal Po.


Tuta la pianura par du c'ag pasa al Po, c'al va da Turin infin al mar, la's ciama '''[[Pianûra Padâna|"Pianura Padana"]]''', la più grand pianura dl'Italia e in du c'ag a stà anca '''Frara''', c'lè una dil zità più impurtant da vsin al Po (anc parché la stòria ad Frara la dipend purasà dal sò fium); altar pòst impurtant sul Po j è: Turin, Piasénza, Cremona, Viadana, [[Gualtēr|Gualtieri]], [[Guastâla|Guastala]], Ostilia e Revere, Gòr; mo anca [[Pavia]], [[Mantua]], [[Parma]] e [[Ruìg]] i è brisa tant luntan (a [[Parma]] a gh'è la sede dl'"Agenzia interregionale per il Po", quél ca prima a's ciamava al "Magistrat par'l Po").
Tuta la pianura par du c'ag pasa al Po, c'al va da [[Turén]] infin al mar, la's ciama [[Pianûra Padâna|Pianura Padana]], la più grand pianura dl'Italia e in du c'ag a stà anca [[Frara]], c'lè una dil [[sitê|zità]] più impurtant da vsin al Po (anc parché la stòria ad Frara la dipend purasà dal sò fium); altar pòst impurtant sul Po j è: [[Turén]], [[Piasëinsa]], [[Cremùna]], Viadana, [[Gualtēr|Gualtieri]], [[Guastâla|Guastala]], Ostilia e Revere, Gòr; mo anca [[Pavia]], [[Mantua]], [[Parma]] e [[Ruìg]] i è brisa tant luntan (a [[Parma]] a gh'è la sede dl'"Agenzia interregionale per il Po", quél ca prima a's ciamava al "Magistrat par'l Po").


In pianura al Po l'è quasi dapartutt navigabil; da Cremona infin al mar a pò zirar anc il "drag", di gran barcun ch'i và su e zò con dil cargh ad merzz. La Pianura Padana l'è una dil terr più fertil d'Italia e l'è pina d'industri, par quest l'è sempar stada na zona purasà rica, specialment dop il bunifigh dil secul pasà.
In pianura al Po l'è quasi dapartutt navigabil; da [[Cremùna]] infin al mar a pò zirar anc il "drag", di gran barcun ch'i và su e zò con dil cargh ad merzz. La Pianura Padana l'è una dil terr più fertil d'Italia e l'è pina d'industri, par quest l'è sempar stada na zona purasà rica, specialment dop il bunifigh dil secul pasà.


Frara, a s'è dit ad dsòra, l'è la zità più ligada al fium: l'è sorta in tal Medioevo pròpria in sla riva dal fium, c'alòra la i'éra al cunfin tra'l Regn Lungubard e l'Impero bizantin. Il sò strad le i'éra quasi tutt d'il vie d'acqua cumpagna a Vnezia e al temp d'i Estens al Po al difandea la zità da i nemigh furastiér; par difendars dai Veneziàn i Estens i avea infin fat spustar al cors dal fium da sott ad sora ad Frara (in du'c l'è ancor'adess), acsì c'anc la foce l'è cambiada: prima la i'éra da vsin a Ravena (e al Rén, al fium ad [[Bulåggna|Bulògna]], a'l iera n'afluent dal Po), mentr'adess l'è al Delta c'a gnussen tutt.
Frara, a s'è dit ad dsòra, l'è la zità più ligada al fium: l'è sorta in tal Medioevo pròpria in sla riva dal fium, c'alòra la i'éra al cunfin tra'l Regn Lungubard e l'Impero bizantin. Il sò strad le i'éra quasi tutt d'il vie d'acqua cumpagna a Vnezia e al temp d'i Estens al Po al difandea la zità da i nemigh furastiér; par difendars dai Veneziàn i Estens i avea infin fat spustar al cors dal fium da sott ad sora ad Frara (in du'c l'è ancor'adess), acsì c'anc la foce l'è cambiada: prima la i'éra da vsin a [[Ravêna]] (e al Rén, al fium ad [[Bulåggna|Bulògna]], a'l iera n'afluent dal Po), mentr'adess l'è al Delta c'a gnussen tutt.


== Ligam ad fora ==
== Ligam ad fora ==


* [http://legart.it/cozie/po_web/ I surgeint dal Po]
* [http://legart.it/cozie/po_web/ I surgeint dal Po]

{{FINE CASSETTO}}
{{FINE CASSETTO}}



Versione delle 01:57, 1 Zógn 2013

Artìcol in dialètt frarés


Al Po a Turìn.

Al Po l'è al fium più lung d'Itaglia (652 chilomatri).

Storia

I Greci i g'avea miss nom "Eridano", po dòp i antich rumàn i à tacà a ciamaral "Padus" (i dìs c'al sia parché a gh'iera un mucc ad pin salvadagh da vsin al fium), cl'è dvantà "Po" in tal vulgar, e inquò al's ciama cumpagn in italiàn e in tutt i dialett d'il pòst in du'c al pasa.

Al Po al vien zò dal Monviso, in Piemont, e al traversa par al lungh tutt l'Altitalia, da ovest a est, e al và a finir in tl'Adriatic, tra Frara e Ruìg: al's verz in't un gran delta in sett rami difarent. A'l g'ha un mucc d'afluént, parché tutt i fium dal nord-ovest (cuii dal Piemont e dla Lumbardia e dla Liguria e d'i Apenìn emiliàn) e anc'un par dala Svìzera i va a finir in tal Po.

Tuta la pianura par du c'ag pasa al Po, c'al va da Turén infin al mar, la's ciama Pianura Padana, la più grand pianura dl'Italia e in du c'ag a stà anca Frara, c'lè una dil zità più impurtant da vsin al Po (anc parché la stòria ad Frara la dipend purasà dal sò fium); altar pòst impurtant sul Po j è: Turén, Piasëinsa, Cremùna, Viadana, Gualtieri, Guastala, Ostilia e Revere, Gòr; mo anca Pavia, Mantua, Parma e Ruìg i è brisa tant luntan (a Parma a gh'è la sede dl'"Agenzia interregionale per il Po", quél ca prima a's ciamava al "Magistrat par'l Po").

In pianura al Po l'è quasi dapartutt navigabil; da Cremùna infin al mar a pò zirar anc il "drag", di gran barcun ch'i và su e zò con dil cargh ad merzz. La Pianura Padana l'è una dil terr più fertil d'Italia e l'è pina d'industri, par quest l'è sempar stada na zona purasà rica, specialment dop il bunifigh dil secul pasà.

Frara, a s'è dit ad dsòra, l'è la zità più ligada al fium: l'è sorta in tal Medioevo pròpria in sla riva dal fium, c'alòra la i'éra al cunfin tra'l Regn Lungubard e l'Impero bizantin. Il sò strad le i'éra quasi tutt d'il vie d'acqua cumpagna a Vnezia e al temp d'i Estens al Po al difandea la zità da i nemigh furastiér; par difendars dai Veneziàn i Estens i avea infin fat spustar al cors dal fium da sott ad sora ad Frara (in du'c l'è ancor'adess), acsì c'anc la foce l'è cambiada: prima la i'éra da vsin a Ravêna (e al Rén, al fium ad Bulògna, a'l iera n'afluent dal Po), mentr'adess l'è al Delta c'a gnussen tutt.

Ligam ad fora

Artéccol in dialàtt bulgnaiṡ

Al Po a Turìn.

Al Po ('na volta l'era ciamè Eridano) l'è al fiòmm piò long d'l Itaglia, che l'è l'estensiån dal basén piò granda e la piò granda masa d'acua stra i fiòmm itagliàn. Al nass in Piemånt e dåpp avair traversè totta la Basa Padèna al s caza int'l Adriatic int'la pruvénzia ed Ruvîg.