Cavìi

 Miranduléś

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś

I cavìi (cavìl a 'l singulàr) i èṅ i péi ch'i crésan in sla tèsta e in sal crani dal parsòni umàni.

Spiegasiòṅ

Na parsòna cun i cavìi dimóndi lung ch'al pâr al cuśèṅ IT dla famìja Addams

Faś

Distribusiòṅ di culōr di cavìi e di òć in dal nòstar cuntinènt: śal=ciàr, maròṅ=scûr

I cavìi i s fórman bèla in sla tèsta di putèṅ in dla pansa dla mama a quàtar méś. I crésan ad 0,3 mm a 'l dè (1 cm a 'l méś), specialmènt a la matìna (da 10 óri a 11 óri) e a la basóra (da 16 óri a 18 óri). Un cavìl al viṿ in gènar da dū a siē an (ma al pōl scampàr anc déś an) e pò al casca śò e al vèṅ rimpiasâ.

Al cicclo 'd un cavìl al gh'à tri pas:

• Ànagen - la faś in dua al cavìl al crés (fiṅ a sèt an)
• Càtagen - la faś dl'invulusiòṅ dal cavìl ch'al sa strinś (da dū a tri stmani)
• Tèlogen - la faś dal punsàr (da dū a tri méś)

Lunghésa e Fórma

Anc la lunghésa di cavìi la cambia dimóndi da parsòna a parsòna ma pôchi vòlti la và da 'd là dal mètar. Cavìi, ungi e barba i èṅ al sōli parti dal còrp umàṅ ch'i crésan par sèmpar.

I fulìcui di cavìi i èṅ prilâ da na banda ad 75° a 'l incìrca in sal cùram dla tèsta. I s preśéntan i tri manéri:

• Crésp - i èṅ i cavìi cun na sesiòṅ piàta ch'i daśvènan da la rasa négra
• Lis - i èṅ i cavìi cun na sesiòṅ tónda ch'i daśvènan da la Mungòglia
• Ris - i èṅ i cavìi cun na sesiòṅ uvàla ch'i daśvènan da 'l Caucàś

Culōr

Un cavìl śgrandî a 'l micruscòpi

I s càtan cavìi ad tant culōr: négar (i più difuś in dal mónd), castàgn (tìpic in Europa), biónd (dal culōr śal, i più sutìi ch'a sa gh sia) o rós (p'r un quèl ch'al s ciama rutilìśum). Da vèć i cavìi i càmbian culōr dvintànd biànc o griś.

Al spesōr al càmbia a secónd dla rasa e al và da 0,06 mm a 0,1 mm. In sla tèsta al nùmar di cavìi al dipénd anc da 'l sò culōr: generalmènt quéi biónd i èṅ 150.000, quéi castàgn 110.000, quéi négar 100.000 e quéi rós 90.000.

Prubléma

In di cavìi al s pōl catàr na bestiulìna ch'la gh viṿ in dal mèś e ch'la ciùcia al sangṿ: al Piōć.

In di masć (e dal vòlti anc in dal fémni) a pōl sucédar 'd avér i cavìi sensibìi a 'l testusteròṅ ('n urmòṅ di óm) e par cal mutìṿ lè i crōdan, lasànd al crani plâ. Ch'al prubléma chè al s ciàma alopècia.

• Al rós prìnsip d'Inghiltèra Harry
  Al rós prìnsip d'Inghiltèra Harry
• 
  Na Emo cun i cavìi négar
• 
  La biónda cantànta Madonna (ma la s i tinś)
• 
  Al pilòta cun i cavìi maròṅ Fernando Alonso
• 
  La Margherita Hack cun i cavìi biànc
• 
  'L atōr plâ Telly Savalas