Längua emiglièna-rumagnôla: differenze tra le versioni
Nessun oggetto della modifica Etichetta: Editor wikitesto 2017 |
Nessun oggetto della modifica Etichetta: Editor wikitesto 2017 |
||
| Riga 56: | Riga 56: | ||
[[File:Dialet_emilian_e_rumagnol.jpg|thumb|right|280px|La divixioun dal emijan e dal rumagnaul]] |
[[File:Dialet_emilian_e_rumagnol.jpg|thumb|right|280px|La divixioun dal emijan e dal rumagnaul]] |
||
Al '''emijan-rumagnaul''' ({{in it|''emiliano-romagnolo''| |
Al '''emijan-rumagnaul''' ({{in it|''emiliano-romagnolo''|itajan}}) l é un grop ed dialet dla famèja ed laingv gal-italga bacajê int l'[[Êita Itaja]]. Al insèm ed ste varietê, gnusû cum laingua emijana-rumagnaula, l é argnusû str’el lainguv pió ceini dl’[[Európa|Evrôpa]] fin dal 1981. |
||
La laingua emijana-rumagnaula l’é na laingua regiunêla cum la dix la {{lang|it|[[:it:Carta europea per le lingue regionali e minoritarie|''Carta europea delle lingue regionali o minoritarie'']]}}, ch’la cunfairma che par « {{lang|it|''… lingue regionali o minoritarie si intendono le lingue […] che non sono dialetti della lingua ufficiale dello stato''}} ». La {{lang|it|''Carta europea delle lingue regionali o minoritarie''}} l’é stê cunfarmê al 25 ed zogn dal 1992 e l’é in vigour dal prem ed mêrç dal 1998. L’Itaja l’à firmê sta chêrta ché al 27 ed zogn dal 2000 mo ’l an mega incoara ratifichê. |
La laingua emijana-rumagnaula l’é na laingua regiunêla cum la dix la {{lang|it|[[:it:Carta europea per le lingue regionali e minoritarie|''Carta europea delle lingue regionali o minoritarie'']]}}, ch’la cunfairma che par « {{lang|it|''… lingue regionali o minoritarie si intendono le lingue […] che non sono dialetti della lingua ufficiale dello stato''}} ». La {{lang|it|''Carta europea delle lingue regionali o minoritarie''}} l’é stê cunfarmê al 25 ed zogn dal 1992 e l’é in vigour dal prem ed mêrç dal 1998. L’Itaja l’à firmê sta chêrta ché al 27 ed zogn dal 2000 mo ’l an mega incoara ratifichê. |
||
Versione delle 15:00, 26 Śnêr 2022
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Arzân |
L’emiliân-rumagnōl (in italiân emiliano-romagnolo) l’é un gróp ed léngui ed la famàéja ed léngui gallo-italica parlê int l’Êlta Itâlia. L’insèm de sté varietê, cgnusûda cme léngua emiliâna-rumagnōla, l’é arcgnusûda tr’al léngui pió céchi ed l’Europa fîn dal 1981.
La léngua emiliâna-rumagnōla l’é ‘na léngua regionêla cme la dîs la Carta europea delle lingue regionali o minoritarie, ch’ la cunfêrma che per: « … lingue regionali o minoritarie si intendono le lingue […] che non sono dialetti della lingua ufficiale dello stato ». La Carta europea delle lingue regionali o minoritarie l’é stêda cunfermêda al 25 ed zògn dal 1992 e l’é in vigōr dal 1 mêrz 1998. L’Itâlia l’à firmê sté chêrta al 27 ed zògn dal 2000 mó l’an ‘n’à mìa incòra apruvêda.
La léngua emiliâna-rumagnōla l’é stêda arcgnusûda fîn da i tèimp dal Biondelli* cme ‘na léngua gallo-italica, insèm al légor, al lumbêrd e al piemuntèiṣ. Al lèngui gallo-italichi fân pêrt dal léngui gallo-romanzi e dal gròp pió grând dal léngui romanzi ed sîra, secònd la distinsiòun ed von Wartburg*.
La léngua emiliâna-rumagnōla l’é parlêda int l’Emélia-Rumâgna, int la pêrt ed sōvra dal Mêrchi (pruvîncia ed Pêṣer) e in Tuscâna (pruvîncia ed Mâsa-Carēra). L’a ‘s divèd in dō pêrti: l’Emigliàn e al Rumagnōl. A’s pèinsa che la divisiòun tr’al dō sesiòun descréti sōvra la sia sucèsa a l’inési dal Medioēv, quând i Bizantèin gvernêven la Rumâgna e i Longobêrd l’Emélia.
Materiêl pr'andêregh in fònda
(manca):
- B. Biondelli "Saggio sui dialetti Gallo-italici" , 1853.
- Walter von Wartburg, Die Ausgliederung der romanischen Sprachräume, 1950.
Colegamèint d'ed fōra
- (EN) Chêrta Europea dal Léngui Regionêli o dal minorânsi
- (IT) La variazione sociolinguistica: analisi degli usi linguistici a San Prospero (Modena) - Tesi di Laurea di Alice Cavallini
- (IT) "Dialetti Emiliano-romagnoli" ed Fabio Foresti per l’Enciclopedia dell'Italiano edl’Enciclopedia Treccani
- (IT) Un vocabolàri ed dialèt emiliân-rumagnōl in dla reda
