Pulex irritans: differenze tra le versioni

Da Wikipedia.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
mNessun oggetto della modifica
mNessun oggetto della modifica
Riga 11: Riga 11:
[[File:2013 Naturkundemuseum Berlin pulex irritans anagoria.JPG|thumb|right|310px|Un modêl 'd na pulga da 'l Muśèo 'd stòria naturêl ed [[Berlèin]].]]
[[File:2013 Naturkundemuseum Berlin pulex irritans anagoria.JPG|thumb|right|310px|Un modêl 'd na pulga da 'l Muśèo 'd stòria naturêl ed [[Berlèin]].]]
[[File:PulexIrritans.jpg|thumb|310px|right|Un disègn cun la pulga femna, più grósa, ala [[manca]], e quèla mâsć, più cìca, ala [[drìta]].]]
[[File:PulexIrritans.jpg|thumb|310px|right|Un disègn cun la pulga femna, più grósa, ala [[manca]], e quèla mâsć, più cìca, ala [[drìta]].]]
[[File:Pulex irritans.Emberbolha cycle.png|310px|right|thumb|Al sìchel dla vìta dla pulga.]]
[[File:Pulex irritans.Emberbolha cycle.png|310px|right|thumb|Al cicclo dla vìta dla pulga.]]


La '''pulga dl òm''' (''pulce dell'uomo'' in [[itagliàṅ]], ''''' pulex irritans''''' secònd la clasificasiòun dal <span style="font-variant: small-caps">[[Linneo|Linnaeus]]</span> dal [[1758]]) l'è na [[pulga]] dimòndi cumùna e ch'l'infèsta anca dal bésti, dôp che i cristiàṅ.
La '''pulga dl òm''' (''pulce dell'uomo'' in [[itagliàṅ]], ''''' pulex irritans''''' secònd la clasificasiòun dal <span style="font-variant: small-caps">[[Linneo|Linnaeus]]</span> dal [[1758]]) l'è na [[pulga]] dimòndi cumùna e ch'l'infèsta anca dal bésti, dôp che i cristiàṅ.


L'è na pulga lunga 2-3 mm, la ciùcia 'l sanghev c'ma cagli ètri pulghi, e incòr la prèv purtèr sēg di batéri anca 'd malatìi grósi, c'ma p'r eśèimpi dla pésta.
L'è na pulga lunga 2-3 mm, la ciùcia 'l sanghev c'ma cagli ètri pulghi, e incòr la prèv purtèr sēg di batéri anca 'd malatìi grósi, c'ma p'r eśèimpi dla [[pésta]].


<br>
<br>
Riga 58: Riga 58:


==Manéri ed dìr==
==Manéri ed dìr==
* {{carpś}} Chi masa la '''pulga''' marsóla, al masa la mèder e pò anc la fióla,<ref>{{carpś}} e {{it}} In "Al Śóv" ed Carlo Contini, [[Chèrp]], 1972, paǵ 141, a s escrìv: „''Chi màsa la '''pulga''' marsòla al masa la mèder e pò anch la fiòla''”.</ref> {{it}} ''Chi ammazza la pulce a marzo, ammazza la madre e anche la figlia''.
* {{carpś}} Chi masa la '''pulga''' marsóla, al masa la mèder e pò anc la fióla,<ref>{{carpś}} e {{it}} Ind "Al Śóv" ed Carlo Contini, [[Chèrp]], 1972, paǵ 141, a s escrìv: „''Chi màsa la '''pulga''' marsòla al masa la mèder e pò anch la fiòla''”.</ref> {{it}} ''Chi ammazza la pulce a marzo, ammazza la madre e anche la figlia''.
* {{carpś}} 'L è 'l istès che tōr vìa na '''pulga''' a un [[can]],<ref>{{carpś}} e {{it}} ''Ibidem'', paǵ 141, a s escrìv: „''L'è listess che tòr via 'na '''pulga''' a un can''”.</ref> {{it}} ''È come togliere una pulce a un cane''.
* {{carpś}} 'L è 'l istès che tōr vìa na '''pulga''' a un [[can]],<ref>{{carpś}} e {{it}} ''Ibidem'', paǵ 141, a s escrìv: „''L'è listess che tòr via 'na '''pulga''' a un can''”.</ref> {{it}} (lett.) ''È come togliere una pulce a un cane'', (fig.) ''È un lavoro inutile''.
* {{blg}} Chi dôrum coi can, as lîva col '''póllś''', {{it}} (lett.) ''Chi dorme col cane, si alza con la pulce'', (fig.) ''A frequentare gente equivoca, se ne subiranno le conseguenze''.


==Vōś lighèdi==
==Vōś lighèdi==

Versione delle 08:03, 25 Ago 2017

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn Emiliàn

Na pulga dl òm femna vista sòt'a na lèint.
Un modêl 'd na pulga da 'l Muśèo 'd stòria naturêl ed Berlèin.
Un disègn cun la pulga femna, più grósa, ala manca, e quèla mâsć, più cìca, ala drìta.
Al cicclo dla vìta dla pulga.

La pulga dl òm (pulce dell'uomo in itagliàṅ, pulex irritans secònd la clasificasiòun dal Linnaeus dal 1758) l'è na pulga dimòndi cumùna e ch'l'infèsta anca dal bésti, dôp che i cristiàṅ.

L'è na pulga lunga 2-3 mm, la ciùcia 'l sanghev c'ma cagli ètri pulghi, e incòr la prèv purtèr sēg di batéri anca 'd malatìi grósi, c'ma p'r eśèimpi dla pésta.


Un cladogràma in sìm'a 'l diramasiòun dal diferèinti spéci dal pulghi[1]:


Pulicidae 
 Pulex 

Pulex alvarezi


Pulex echidnophagoides


Pulex irritans


Pulex larimerius


Pulex porcinus


Pulex simulans


Pulex sinoculus



Actenopsylla


Aphropsylla


Archaeopsylla


Cediopsylla


Centetipsylla


Ctenocephalides


Delopsylla


Echidnophaga


Euchoplopsyllus


Hoplopsyllus


Moeopsylla


Nesolagobius


Ornithopsylla


Parapulex


Pariodontis


Procaviopsylla


Pulicella


Spilopsyllus


Synopsyllus


Synosternus


Xenopsylla




Manéri ed dìr

  • (CARPŚ) Chi masa la pulga marsóla, al masa la mèder e pò anc la fióla,[2] (IT) Chi ammazza la pulce a marzo, ammazza la madre e anche la figlia.
  • (CARPŚ) 'L è 'l istès che tōr vìa na pulga a un can,[3] (IT) (lett.) È come togliere una pulce a un cane, (fig.) È un lavoro inutile.
  • (BLG) Chi dôrum coi can, as lîva col póllś, (IT) (lett.) Chi dorme col cane, si alza con la pulce, (fig.) A frequentare gente equivoca, se ne subiranno le conseguenze.

Vōś lighèdi

Èter progêt

Colegamèint estèren

Noti e referèinsi

  1. (EN) La clasificasiòun in dal sît catalogueoflife.org
  2. (CARPŚ) e (IT) Ind "Al Śóv" ed Carlo Contini, Chèrp, 1972, paǵ 141, a s escrìv: „Chi màsa la pulga marsòla al masa la mèder e pò anch la fiòla”.
  3. (CARPŚ) e (IT) Ibidem, paǵ 141, a s escrìv: „L'è listess che tòr via 'na pulga a un can”.