Cegliachìa: differenze tra le versioni
m Gloria sah ha spostato la pagina Celiachìa a Cegliachìa: la ''glia'' in dla pronùnsia |
mNessun oggetto della modifica |
||
| Riga 9: | Riga 9: | ||
{{dialort | dial=Carpśàn}} |
{{dialort | dial=Carpśàn}} |
||
[[File:Coeliac path.jpg|thumb|right|230px|Na sesiòun ed vìl intestinêl 'd un celìec, vist a 'l microscòpi, indû a s vèd che quischè i s ìn spianê a 'l indàinter invéci 'd armàgner in pē.]] |
[[File:Coeliac path.jpg|thumb|right|230px|Na sesiòun ed vìl intestinêl 'd un celìec, vist a 'l microscòpi, indû a s vèd che quischè i s ìn spianê a 'l indàinter invéci 'd armàgner drìt in pē.]] |
||
''(Lēś anca eli [[avertèinsi generèli]] a 'l riguêrd di cuntgnû di artìcol dla Wikipedia)''<br><br> |
''(Lēś anca eli [[avertèinsi generèli]] a 'l riguêrd di cuntgnû di artìcol dla Wikipedia)''<br><br> |
||
La ''' |
La '''cegliachìa''' (''celiachia'' in [[itagliàṅ]], da 'l grēc ''κοιλιακός'', "dla pansa", da ''κοιλία'', "pansa") l'è l'intolerànsa ch'a se śvilùpa a 'n sert punt dla vìta 'd na persòuna, p'r al magnèr ch'al tègna dàinter dla [[gliadèina]], pcunsèin dal [[glùtin]], ch'al s cata però in dimòndi magnèr. |
||
I agìnt celìec, ch'i s sìen catê acsè dôp di eśàm edmandê apòsta da 'l dutōr, i n'gh'avrèven minga da magnèr dal robi indû 'gh sìa dàinter anca sōl pôc pôc glùtin, perchè a gh'gnarèv subìt n'infiamasiòun ai [[vìl intestinêl]], ch'i se stricarèven a 'l indàinter, i se spiàtlarèven in dal bâs, e i n'starèven più lè a fèr al só mistēr dl asorbimèint intestinêl.<br>Se i celìec i n'fisèn briśa a mèint a quêl ch'i magnen, a fùria 'd infiamèr-es, i budē i n'tgnarèven più strìca la [[mèrda]], cun dal scarghèdi arèinti arèinti ed caghèt. La [[salùt (stèr bèin)|salùt]] la in perdarèv e la deblèsa la turèv pē.<ref>{{it}} [http://www.celiachia.it/Aic/AIC.aspx?SS=351&M=367 La celiachìa] spieghéda in dal sît edl [[Asociasiòun Itagliàna Celiachìa|AIC]].</ref> |
I agìnt celìec, ch'i s sìen catê acsè dôp di eśàm edmandê apòsta da 'l dutōr, i n'gh'avrèven minga da magnèr dal robi indû 'gh sìa dàinter anca sōl pôc pôc glùtin, perchè a gh'gnarèv subìt n'infiamasiòun ai [[vìl intestinêl]], ch'i se stricarèven a 'l indàinter, i se spiàtlarèven in dal bâs, e i n'starèven più lè a fèr al só mistēr dl asorbimèint intestinêl.<br>Se i celìec i n'fisèn briśa a mèint a quêl ch'i magnen, a fùria 'd infiamèr-es, i budē i n'tgnarèven più strìca la [[mèrda]], cun dal scarghèdi arèinti arèinti ed caghèt. La [[salùt (stèr bèin)|salùt]] la in perdarèv e la deblèsa la turèv pē.<ref>{{it}} [http://www.celiachia.it/Aic/AIC.aspx?SS=351&M=367 La celiachìa] spieghéda in dal sît edl [[Asociasiòun Itagliàna Celiachìa|AIC]].</ref> |
||
Versione attuale delle 23:41, 5 Mâg 2017
|
C'l artìcol chè 'l è scrit in
Carpśàn |
(Lēś anca eli avertèinsi generèli a 'l riguêrd di cuntgnû di artìcol dla Wikipedia)
La cegliachìa (celiachia in itagliàṅ, da 'l grēc κοιλιακός, "dla pansa", da κοιλία, "pansa") l'è l'intolerànsa ch'a se śvilùpa a 'n sert punt dla vìta 'd na persòuna, p'r al magnèr ch'al tègna dàinter dla gliadèina, pcunsèin dal glùtin, ch'al s cata però in dimòndi magnèr.
I agìnt celìec, ch'i s sìen catê acsè dôp di eśàm edmandê apòsta da 'l dutōr, i n'gh'avrèven minga da magnèr dal robi indû 'gh sìa dàinter anca sōl pôc pôc glùtin, perchè a gh'gnarèv subìt n'infiamasiòun ai vìl intestinêl, ch'i se stricarèven a 'l indàinter, i se spiàtlarèven in dal bâs, e i n'starèven più lè a fèr al só mistēr dl asorbimèint intestinêl.
Se i celìec i n'fisèn briśa a mèint a quêl ch'i magnen, a fùria 'd infiamèr-es, i budē i n'tgnarèven più strìca la mèrda, cun dal scarghèdi arèinti arèinti ed caghèt. La salùt la in perdarèv e la deblèsa la turèv pē.[1]
A 'l dè 'd incō 'l ùnic rimédi ch'a s cgnùsa a 'l riguèrd 'l armàgn la cuntìnva atensiòun a n'magnèr gninta gninta ch'al tègna dàinter dal glùtin, a dìr di quèi fât col farèini di furmèint, edl ôrś e dal kamut.
Vōś lighèdi
Noti e referèinsi
- ↑ (IT) La celiachìa spieghéda in dal sît edl AIC.