Tipografìa: differenze tra le versioni

Da Wikipedia.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
mNessun oggetto della modifica
mNessun oggetto della modifica
Riga 11: Riga 11:
[[File:Buchdrucker-1568.png|220px|thumb|left|Na Tipografìa ed [[Francoforte sul Meno|Francfòrt]] in dal [[1568]]]]
[[File:Buchdrucker-1568.png|220px|thumb|left|Na Tipografìa ed [[Francoforte sul Meno|Francfòrt]] in dal [[1568]]]]


La '''Tipografìa''' (dal grèc ''τύπος'', "ségn" e ''γράφειν'', "scrîver") l' è na tènnica 'd stampa impurtéda chè in [[Itâglia]] a la fìn dal Quatersèint da soquànt tipógraf, che 'l piò famóś 'l era al venesiàṅ [[Aldo Manuzio|Aldo Manusio]], e druèda dimòndi subìt in dla [[Vènet|regiòun véneta]] per stampèr i prìm lìber c'n i caràter móbil.
La '''Tipografìa''' (dal grèc ''τύπος'', "ségn" e ''γράφειν'', "scrîver") l' è na tètnica 'd stampa impurtéda chè in [[Itâglia]] a la fìn dal Quatersèint da soquànt tipógraf, che 'l piò famóś 'l era al venesiàṅ [[Aldo Manuzio|Aldo Manusio]], e druèda dimòndi subìt in dla [[Vènet|regiòun véneta]] per stampèr i prìm lìber coi caràter móbil.


== Descrisiòun ==
== Descrisiòun ==
Riga 17: Riga 17:
Al mistēr dal tipógraf al s divîd in piò pert:
Al mistēr dal tipógraf al s divîd in piò pert:


* Mèter śò 'na bòśa p'r avér cèri agli idéi dal riśultê ch' a s catarà;
* Mèter śò 'na bòśa p'r avér cèri agli idéi dal riśultêt ch' a s catarà;


* Preparèr na 'fòrma' cumpòsta c'n i caràter môbil u anca cun di polìmer, ed quèl ch'a biśgnarà andèr a stampèr (al furmê tipogràfic);
* Preparèr na "fórma" cumpòsta coi caràter mobil o anca cun di [[polìmer]], ed quèl ch'a biśgnarà andèr a stampèr (al formê tipogràfic);


[[File:Metal movable type.jpg|240|px|thumb|right|I caràter móbil ed piòmb dèint'r al casèt dal tipógraf, e in sìma, 'na forma già cumpòsta]]
[[File:Metal movable type.jpg|240|px|thumb|right|I caràter mobil ed piòmb dèint'r in dal casèt dal tipógraf, e in sìma, 'na fórma già cumpòsta.]]
* Pasèr'gh in sìma dl inciòster, cun di rùl ch'i gh'al spèlmen; pò la fòrma, ch'l' è speculêr a quèl ch'a s'n andrà a léśer, la vìn presèda in na manéra unifòrma (a gh' è dimòndi manéri ed presèrla) in sìm'a 'l piàn, a 'l fój ed chèrta u 'd cartòun (mo al prèv anca èser un fój ed [[pergaména]], ed [[séda]], ed [[rêś]], ed [[plàstica]] o 'd [[metâl]]), in dû a s và a pugèr 'l inciòster piò adàt al chèś, e 'l stampê 'l armagn acsè stampê in 'na manèra bastànsa stàbil (el deblèsi per la tgnùda dla stàmpa i prèven èser i strapàs, al bagnê, e 'na lunga 'spusisiòun a la luś, ch'la gh'śbiadirèv 'l inciòster);
* Pasèr-'gh in sìma dl inciòster, cun di rùl ch'i 'gh al spèlmen; pò la fòrma, ch'l'è speculêr a quèl ch'a s'n andrà a léśer, la vìn presèda in na manéra tùta uguèla (a gh' è dimòndi manéri ed presèrla) in sìm'a 'l piàn, a 'l fój ed chèrta o 'd cartòun (mo al prèv anc ès'r un fój ed [[pergaména]], ed [[séda]], ed [[rêś]], ed [[plàstica]] o 'd [[metâl]]), indû a s và a pugèr-egh 'l inciòster più adât al chèś, e 'l stampê 'l armagn acsè stampê in 'na manèra bastànsa stàbil (el deblèsi per la tgnùda dla stàmpa i prèven èser i strapàs, al bagnê, e na lunga espośisiòun a la lûś, ch'la 'gh śbiadirèv 'l inciòster);


* Al tipôgraf al gh' arà anca da cunfesiunèr i stampê in cla manéra ch' al vōl al cliìnt finêl: bluchèt, calendàri, lìber, manifèst, vulantèin, schèdi, e via descurènd.
* Al tipôgraf al gh'arà anca da cunfesionèr i stampê in cla manéra ch'al vōl al cliìnt finêl: bluchèt, calendàri, lìber, manifèst, vulantèin, schédi, e via descurènd.




P'r estensiòun, la tipografìa la nn' è mìa sól la tènnica 'd stàmpa, mo anc al laburatòri o la [[fàbrica]] in dû a se stàmpa.
P'r estensiòun, la tipografìa la nn'è mìa solamèint la tètnica 'd stàmpa, mo anc al laburatòri o la [[fàbrica]] indû a se stanpa.


== Ligàm ed fóra ==
== Ligàm ed fóra ==

Versione delle 22:33, 22 Avr 2017

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn Emiliàn

Na Tipografìa ed Francfòrt in dal 1568

La Tipografìa (dal grèc τύπος, "ségn" e γράφειν, "scrîver") l' è na tètnica 'd stampa impurtéda chè in Itâglia a la fìn dal Quatersèint da soquànt tipógraf, che 'l piò famóś 'l era al venesiàṅ Aldo Manusio, e druèda dimòndi subìt in dla regiòun véneta per stampèr i prìm lìber coi caràter móbil.

Descrisiòun

Al mistēr dal tipógraf al s divîd in piò pert:

  • Mèter śò 'na bòśa p'r avér cèri agli idéi dal riśultêt ch' a s catarà;
  • Preparèr na "fórma" cumpòsta coi caràter mobil o anca cun di polìmer, ed quèl ch'a biśgnarà andèr a stampèr (al formê tipogràfic);
I caràter mobil ed piòmb dèint'r in dal casèt dal tipógraf, e in sìma, 'na fórma già cumpòsta.
  • Pasèr-'gh in sìma dl inciòster, cun di rùl ch'i 'gh al spèlmen; pò la fòrma, ch'l'è speculêr a quèl ch'a s'n andrà a léśer, la vìn presèda in na manéra tùta uguèla (a gh' è dimòndi manéri ed presèrla) in sìm'a 'l piàn, a 'l fój ed chèrta o 'd cartòun (mo al prèv anc ès'r un fój ed pergaména, ed séda, ed rêś, ed plàstica o 'd metâl), indû a s và a pugèr-egh 'l inciòster più adât al chèś, e 'l stampê 'l armagn acsè stampê in 'na manèra bastànsa stàbil (el deblèsi per la tgnùda dla stàmpa i prèven èser i strapàs, al bagnê, e na lunga espośisiòun a la lûś, ch'la 'gh śbiadirèv 'l inciòster);
  • Al tipôgraf al gh'arà anca da cunfesionèr i stampê in cla manéra ch'al vōl al cliìnt finêl: bluchèt, calendàri, lìber, manifèst, vulantèin, schédi, e via descurènd.


P'r estensiòun, la tipografìa la nn'è mìa solamèint la tètnica 'd stàmpa, mo anc al laburatòri o la fàbrica indû a se stanpa.

Ligàm ed fóra