Sigmund Freud
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |

Sigismund Schlomo Freud, cgnusû méj cuma Sigmund Freud (Příbor, 6 ad Maǵ dal 1856 – Lóndra, 23 ad Setémbar dal 1939, a s lèś ['zɪkmʊnt 'fʀɔ͡ʏt] in tedésc), 'l è stâ 'n neurólug, psicanalìsta e filòśuf austrìac, cun na furmasiòṅ da mèdag, fundadōr dla psicanàliśi, la più antìga fra 'l curènt dla psiculugìa dinàmica.
Inteletuàł fra i più influènt dal XX sécul, 'l è cgnusû p'r avēr strulgâ na teurìa filuśòfica-sientìfica ch'la dgiva ch'i prucès psìchic minga vlû i cundisiónan al pinsēr, al cumpurtamènt umàṅ e 'l relasiòṅ fra gl'indivìduv. Par lò al stìmul sesuàł di putèṅ e 'l sò relasiòṅ c'n al tòlt-via i èṅ a la baś di prucès interpretatìṿ. Soquànt luminàri difarènt (cuma Alfred Adler e Carl Gustav Jung) i n éran minga tant 'd acòrd sèg parchè par lōr l'impurtànsa dla sesualità che Freud al gh dava l'éra tròpa.
Sigmund a 'l inìsi dal sò lavōr 'l éra partî c'n al studi dl'ipnóśi e di sò efèt su la cura di pasiènt psichiàtric, pò 'l iva śvilupâ la tècnica 'd indàśin druànd l'anàliśi di asuciasiòṅ libri, di làpsus (tant ch'a 'l dè 'd incō s dróa da spés la manéra 'd dir „làpsus fruidiàṅ“), di at minga vulutàri, di at minga fat, dl'interpretasiòṅ di sógn e di cuncèt cuma la pulsiòṅ (Eros e Thanatos), al cumplès 'd Edîp, la libìdo e 'l faś dal śvilùp psico-sesuàł.
Cal teurìi e idéi chè a 'l dè 'd incō i èṅ da spés dibatùdi.