Peter Sarsgaard
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |

John Peter Sarsgaard (Belleville, 7 ad Mars dal 1971, a s lèś [d͡ʒɑn ˈpiːtə ˈsɑːrzɡɑːrd] in ingléś) 'l è 'n atōr americàṅ, candidâ a i Golden Globe dal p'r al biugràfic L'inventore di favole e vinsidōr dla cópa Volpi a l' 80śma edisiòṅ dal Fèstival ad Venèsia p'r al drama sentimentàł Memory (2023).
In dla sò caréra, tacàda a la mità di an Nuànta, 'l à laurâ a Hollywood ma anc in televiśiòṅ e a teàtar.
Biugrafìa
Sarsgaard al nas in Illinòis da na famìja cun di urìgini danéśi a la luntàna. Par via dal lavōr ad sò pàdar, inśgnēr, da śōvan 'l è custrét a spatinàr dimóndi vòlti, pò al và a studiàr in soquànt istitùt catòlig, dòp avēr anc fat al chirichét da pìcul. Prima 'd laureàr-'s in stòria a la Washington University al fà di studi 'd recitasiòṅ ch'i gh vìnan còmad quànd al và a star a New York par lauràr a teàtar.
A 'l cìnema al s è fat nutàr subìt tulénd part a 'l drama Dead Man Walking - Condannato a morte (1995), a fiànc dla Susan Sarandon e 'd Sean Penn, e pò in dal 1998 in dal stòric La maschera di ferro (1998) cun Leonardo DiCaprio e in dal pulisiésc Un altro giorno in paradiso, insém a James Woods e a la Melanie Griffith.

In dal 1999 'l à fat la part dal delinquènt stupradōr dla masćiùsa Hilary Swank in dal biugràfic Boys Don't Cry, tìtul trat da na canta di The Cure ch'la s cata in dla culòna sunóra.
'L an dòp al pasa a 'l thriller faghénd la part dal muróś dla Tara Subkoff in The Cell - La cellula, pelìcula cun la Jennifer Lopez, Vince Vaughn e Vincent D'Onofrio.
In dal 2002 'l à incruśâ John Leguizamo, la Denise Richards, l'Isabella Rossellini e la Sônia Braga laurànd in dal thriller Empire - Due mondi a confronto e pò Val Kilmer e la Deborah Kara Unger in dal drama Salton Sea - Incubi e menzogne. Sèmp'r in c'l an lè 'l à fat un sasèṅ seriàł in dla cumèdia Insieme per caso cun Rupert Everett e la Kathy Bates e 'l tenènt Radtchenko in dal drama K-19 dirèt par la Kathryn Bigelow.
In dal 2004 'l à recitâ la part ad Clyde Martin, cavànd-'s anc śò nûd, in dal biugràfic Kinsey su la vita dal sesuòlug Alfred Kinsey interpretâ par Liam Neeson. 'L an dòp 'l à girâ i thriller Flightplan - Mistero in volo, cun la Jodie Foster, e The Skeleton Key a fiànc dla Kate Hudson, e pò anc al film ad guèra Jarhead, cun prutagunìsta Jake Gyllenhaal, e la cumèdia La mia vita a Garden State.
Dal 2008 'l è 'l drama sentimentàł ch'l à fat cun Ben Kingsley e la Penélope Cruz, Lezioni d'amore, méntar dal 2009 'l è invéci 'l thriller L'occhio del ciclone - In the Electric Mist in du 'l à recitâ insém a Tommy Lee Jones.
In dal 2009 al fà la part dal pàd'r ad famìja ch'l adòta n'òrfna dna cativèria mai vista in dal film ad scarésa Orphan. Dū an dòp al s mét adòs i pagn dal siensiâ Hector Hammond in dal film fantàstic Lanterna Verde, persunàǵ di fumét dla DC Comics Lantèrna Vérda interpretâ par Ryan Reynolds.
In dal 2013 al fà 'l marè dl'atōra pòran Linda Lovelace in dal biugràfic Lovelace, film cun l'Amanda Seyfried, la Sharon Stone, Adam Brody e James Franco, e pò al lavóra cun Woody Allen e la Cate Blanchett in dla cumèdia dramàtica Blue Jasmine.

In dal 2016 al fà la part ad Robert Kennedy in dal biugràfic Jackie, cun la Natalie Portman in di pagn dla Jacqueline Kennedy, méntar 'l an dòp al gira Escobar - Il fascino del male a fiànc dla còpia Javier Bardem e Penélope Cruz.
In dal 2022 'l à girâ The Batman cun Robert Pattinson ch'al fà 'l persunàǵ ad Batman. In dal 2024 'l à tòlt part da prutagunìsta a September 5 - La diretta che cambiò la storia, pelìcula candidàda a i Prèmi Òscar par la senegiadùra su 'l masèl ad Mònag 'd Bavéra durànt i Śōg Ulìmpig dal 1972.
'L à tòlt anc part i soquànt telefìlm cuma Law & Order - I due volti della giustizia, The Killing, The Slap, The Looming Tower e Interrogation.
In dal 2009, dòp sèt an pasâ insém, al s è spuśâ a Brìndaś cun la culéga Maggie Gyllenhaal, surèla dal sò amìg Jake Gyllenhaal. Insém i gh'aṅ dó fiōli, la Ramona e la Gloria Ray.
Filmugrafìa
- 1995 - Dead Man Walking - Condannato a morte (Dead Man Walking), regìa ad Tim Robbins
- 1997 - Subway Stories - Cronache metropolitane (SUBWAYStories: Tales from the Underground), regìa ad regìsta difarènt
- 1998 - La maschera di ferro (The Man in the Iron Mask), regìa ad Randall Wallace
- 1998 - Un altro giorno in paradiso (Another Day in Paradise), regìa ad Larry Clark
- 1998 - Desert Blue, regìa ad Morgan J. Freeman
- 1999 - Boys Don't Cry, regìa dla Kimberly Peirce
- 2000 - The Cell - La cellula (The Cell), regìa ad Tarsem Singh
- 2000 - Housebound, regìa ad Gerard Johnstone
- 2001 - The Center of the World, regìa ad Wayne Wang
- 2002 - Empire - Due mondi a confronto (Empire), regìa ad Franc. Reyes
- 2002 - Salton Sea - Incubi e menzogne (The Salton Sea), regìa ad D.J. Caruso
- 2002 - Insieme per caso (Unconditional Love), regìa ad P. J. Hogan
- 2002 - K-19 (K-19: The Widowmaker), regìa dla Kathryn Bigelow
- 2003 - Death of a Dynasty, regìa ad Damon Dash
- 2003 - L'inventore di favole (Shattered Glass), regìa ad Billy Ray
- 2004 - La mia vita a Garden State (Garden State), regìa ad Zach Braff
- 2004 - Kinsey, regìa ad Bill Condon
- 2005 - The Dying Gaul, regìa ad Craig Lucas
- 2005 - Flightplan - Mistero in volo (Flightplan), regìa ad Robert Schwentke
- 2005 - The Skeleton Key, regìa 'd Iain Softley
- 2005 - Jarhead, regìa ad Sam Mendes
- 2007 - Year of the Dog, regìa ad Mike White
- 2007 - Rendition - Detenzione illegale (Rendition), regìa ad Gavin Hood
- 2007 - I misteri di Pittsburgh (The Mysteries of Pittsburgh), regìa ad Rawson Marshall Thurber
- 2008 - Lezioni d'amore (Elegy), regìa dl'Isabel Coixet
- 2008 - L'occhio del ciclone - In the Electric Mist (In the Electric Mist), regìa ad Bertrand Tavernier
- 2009 - Orphan, regìa ad Jaume Collet-Serra
- 2009 - An Education, regìa ad Lone Scherfig
- 2010 - Innocenti bugie (Knight & Day), regìa ad James Mangold
- 2011 - Lanterna Verde (Green Lantern), regìa ad Martin Campbell
- 2012 - Robot & Frank, regìa ad Jake Schreier - vōś
- 2013 - Lovelace, regìa ad Robert Epstein e 'd Jeffrey Friedman
- 2013 - Very Good Girls, regìa dla Naomi Foner
- 2013 - Blue Jasmine, regìa ad Woody Allen
- 2013 - Night Moves, regìa ad Kelly Reichardt
- 2014 - La grande partita (Pawn Sacrifice), regìa 'd Edward Zwick
- 2015 - Experimenter, regìa ad Michael Almereyda
- 2015 - Ladygrey, regìa 'd Alain Choquart
- 2015 - Black Mass - L'ultimo gangster (Black Mass), regìa ad Scott Cooper
- 2016 - I magnifici 7 (The Magnificent Seven), regìa 'd Antoine Fuqua
- 2016 - Jackie, regìa ad Pablo Larraín
- 2017 - Escobar - Il fascino del male (Loving Pablo), regìa ad Fernando León de Aranoa
- 2018 - The Lie (Between Earth and Sky), regìa ad Veena Sud
- 2019 - Il rumore della vita (The Sound of Silence), regìa ad Michael Tyburski
- 2019 - L'ombra di Stalin (Mr. Jones), regìa dl'Agnieszka Holland
- 2019 - Il capitale umano - Human Capital (Human Capital), regìa ad Marc Meyers
- 2020 - La bugia - The Lie (The Lie), regìa ad Veena Sud
- 2021 - Harry Haft - Storia di un sopravvissuto (The Survivor), regìa ad Barry Levinson – Film TV
- 2021 - La figlia oscura (The Lost Daughter), regìa dla Maggie Gyllenhaal
- 2022 - The Batman, regìa ad Matt Reeves
- 2023 - Memory, regìa ad Michel Franco
- 2023 - Coup!, regìa ad Austin Stark e Joseph Schuman
- 2024 - September 5 - La diretta che cambiò la storia (September 5), regìa ad Tim Mielants
- 2026 - La sposa! (The Bride!), regìa dla Maggie Gyllenhaal
Culegamènt estéran
Àtar prugèt
Wikiquote contiene citazioni di o su Peter Sarsgaard
Wikimedia Commons contiene file multimediali su Peter Sarsgaard