Parpajóla
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
La parpajóla (falena in itagliàṅ) 'l è 'n insèt che, cum la parpàja, al fà part d'l órdan di Lepidòtar.
La difarénsa fra parpàj e parpajóli la n gh'à minga di mutìṿ sientìfic ma la daśvîṅ da 'l uś ad tut i dè, in tut al manéri in gènar al parpajóli i faṅ al sò ròbi durànt la nòt. Soquànti ad cal bèsti chè i èṅ velenóśi mént'r al sò rughi dal vòlti i pōlan far di dan a 'l fój dgl'àlbar.
Al sò anténi i èṅ da spés a pètan o a fórma 'd fil e i n èṅ minga bòni ad far-as sù a difarénsa ad qvéli dal parpàj. Par vulàr i tìn'n adrē a la luś dal Sōl a 'l tramònt o a qvéla dla Luna ma quànd i càtan dla luś artifisiàla, cuma qvéla dal lampadìni o dal fōg, i n capìsan più gnint e i tàc'n a giràr-ag dintóran.
La parpajóla più pìcula 'l è la Nepticulidae ch'la riva sōl a quìndas cm tgnénd gl'ali vèrti méntar qvéla più granda l'è la parpajóla còbra ch'l'è granda 'l dópi. In gènar la gh'à di culōr maròṅ, marunsèṅ, griś o négar, dimóndi difarènt da qvéi dal sò parènti parpàj, dimóndi più bèi e sfaciâ.