Palmòṅ
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
Al palmòṅ (da 'l grèc “pneuma” ch'a vōl dir spìrit, ària) 'l è 'n òrgan dal bèsti ch'al parmét ad purtàr 'l usìgen dl'ària in dal sànguv tirànd fiâ e 'd butàr pò fóra l'anidrîd carbònica ch'la riva da 'l véni. In di vertebrâ più śvilupâ al scambi di gas 'l è fat da dal céluli specialiśàdi ch'i fórman gl'alvéui mént'r i ragn e i scurpiòṅ i gh'aṅ di palmòṅ a lìbar.
In di mamìfar al palmòṅ 'l è 'n ambînt piutòst mój e dònca 'l è fàcil ch'al pòsa subìr di atàc da part di vìrus o di batēr che, s'al sistéma imunitàri al n è minga bòṅ ad cumbàt'r-i, i pōlan purtàr a di infesiòṅ ciamàdi palmunît.
In d'l óm i palmòṅ i èṅ prutèt p'r al custajóli e, a sò vòlta, i prutéś'n al cōr.