Scarésa
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
La scarésa l'è 'n sentimènt viulént ad paùra e schiva ch'a s gh'à quànd a s véd o a s viṿ un quèl spavintóś o ligâ a la mòrt, a la cativèria sénsa mutìṿ e a 'l dulōr fòrt, cuma 'l sànguv o védar di còrp sénsa vita. L'è 'n quèl ch'l'arvòlta e 'l sèra 'l stómag, la fà vgnir vója 'd srar i òć, śluntanàr e paràr via cal situasiòṅ bruti lè.
P'r al filòśuf Noël Carroll la scarésa 'l è na cumbinasiòṅ fra terōr e repulsiòṅ.
Al parsòni ch'i prōvan la scarésa dabòṅ i pōl'n andàr incónt'r a batarìa 'd cōr, tiràr al fiâ in présia e a fadìga, mùscui sóta tensiòṅ, ingòsa, biśógn 'd armétar, tarabaciòṅ e mancamènt. In séguit i pōlan vgnir di érpag, di distùrub pòst-traumàtic da stress, pinsēr fis e brut in dla mènt e prubléma c'n al són e 'l apetìt.
In dal camp d'l art la scarésa l'è druàda dimóndi par far nàsar dal sensasiòṅ fòrti in dal pùblic tant ch'a gh'è di gènar spesìfic cuma i film ad scarésa o i rumànś gòtic.