Nùtria
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
.svg){kind=small} Nùtria
| |
 na nùtria | |
| Dominì: Eukaryota | |
| Rèign: Animalia | |
| Phylum: Chordata | |
| Clâsa: Mammalia | |
| Superórdin: Euarchontoglires | |
| Órdin: Rodentia | |
| Sòtórdin: Hystricomorpha | |
| Famija: Echimyidae | |
| Gènàr: Myocastor Kerr 1792 | |
| Sòrta: Myocastor coypus Molina 1782 | |
La nùtria (nóm sientìfic: Myocastor coypus; nutria, castorino o castoro di palude in itagliàṅ) 'l è na mamìfar ruśgadōr ch'al fà part dla famìja di Echimyidae.
Al ciàpa 'l nóm da 'l grèc antìg (μῦς + kástōr) ch'a vōl dir “castôr sórag”.
Descrisiòṅ
_(3).jpg)
Cla bèstia chè l'éra urigìnaria dal Sudamèrica (da 'l Braśìl meridiunàł a la Patagògna) ma adès i vìv'n anc in di Stat Unî, in Európa e in Àśia, pòst in du i l'aṅ impurtàda par la sò plisa, prima che soquànt eśemplàr i scapìsan via o i fùsan mulâ in gir. In Itàglia a gh 'n è dimóndi in pianùra Padàna e in Tuscàna ma anc lung la còsta dal mâr Adriàtic in fiṅ a 'l Abrùs e da c'l atra banda in dal Lasi.
A s trata 'd un ruśgadōr dimóndi grand, lung da i quarànta-tri a i ssanta-quàtar cm, cun na cóa ch'la và da i vint-sinc a i quarànta-tri cm e ch'l'è praticamènt sénsa pēi.
Al pē al riva anc a quìndas cm, cun quàtar dal sinc dida palmàdi par nudàr méj, méntar gl'uréci i èṅ pìculi, acsè cuma i sò òć, ad sóta di tri cm. Al sò pēś al vària da i sinc a i déś chilo ma dal vòlti al riva anc a i darsèt. In gèn'r i masć i èṅ più grôs dal fémni.
Al mantèl 'l è pîṅ 'd pēi lis e mòrbad ad culōr maròṅ, marunsèṅ o griś méntar la tèsta la gh'à na fórma triangulàra. Cuma i gat la gh'à di śbafi lung da 'l dū bandi dal naś.
Al nutri i vìvan darènt a di cōrs 'd àqua, in gènar dōlsa, e i vàn'n in gir specialmènt ad sira e 'd nòt. La fà dal buśi in dla tèra p'r andàr-ag dèntar, lung anc da piò ad quìndas métar, specialmènt in di àrśan di fiùm ch'i dvènt'n acsè più débui quànd a gh'è dal pîni.
La magna dal raìś e dal piantìni 'd àqua esénd ch'l'è bòna 'd armàgnar sóta anc par déś minùt.
Al fémni i gh'àṅ quàt'r o sinc para 'd téti par dar al lat a i sò pìcui, ch'i nàsan in mèdia sinc a la vòlta dū o tri vòlti 'l an.
'L 80% ad lōr al n riva minga a 'n an ad vita, ch'i àtar i pōlan scampàr invéci dū o tri an in natùra.
Culegamènt estéran
Àtar prugèt
Wikiquote contiene citazioni di o su Nùtria
Wikimedia Commons contiene file multimediali su Nùtria
