Fòsel
Artéccol in dialètt mudnés
Fòsel (Fossoli in itagliàn, 4.231 cristiàn) l'è na frasiòun ed Chèrp, ch'la s càta in dla pert ed sóvra ed la sitê, ad apèina 5 km da Ról. L'è la frasiòun pió populèda ed Chèrp.
Architetùra e costrusiòun[modifica | mudéfica la surzéia]
In dla sgònda guèra mundièla Fòsel l'era dimòndi cgnusùda p'r al só camp ed cunsentramèint in dal quèl 'l è pasê anca Primo Levi.
In dal só sèinter a gh'è la césa dla Nativitê dla Santa Maria ed Fòsel, tirèda sù in dal 990; a cal tèimp là l'éra sòta a 'l monastēr ed San Prósper ed Rèś. La céśa 'd adèsa l'è stèda tótta 'rcostruìda, in stîl neo-clàsic, in dal 1830 da 'l architèt Francesco Bonasi. L'élt campanîl neo-gòtic 'l è dal 1940. 'L intèren 'l è stê decorê da 'l Otello Giovanoli in dal 1911. La céśa la gh'à di manufàt dal 1800 e di quèd'r e di afrèsch dal 1600 e dal 1700, restaurê mìa da dimòndi. Dôp dal teremôt dal mâǵ 2012 però, a gh'è crudê śò al tèǵ e la gh'à da èser dimòndi giustèda.
La parócia nóva 'd Fòsel l'è stèda inavgurèda in dal 1993[1].
A gh'è anca, lè 'd atéś, 'na cécca stasiòun pr'i aparèć.
Gìnta famóśa[modifica | mudéfica la surzéia]
I én ed Fòsel Don Zeno Saltini, ch'l à fundê Nomadèlfia, e só surèla Marianna.